İzmir'de lise öğrencilerinde sigara içme sıklığı ve içicilik davranışı üzerine sosyal öğrenmenin etkisi

İzmir'de Lise öğrencilerinde sigara içicilik sıklığını, içicilik davranışı üzerine sosyal öğrenmenin ve sigaranın zararları ile ilgili aldıkları eğitimin etkisini saptamaktır. İzmir ili İnönü Lisesi ve Balçova Ticaret Lisesi öğrencilerinde kesitsel bir araştırma yapılmıştır. Öğrencilerde sigara içicilik prevalansı %15.0, sapma %3.0 alınarak %95 güven aralığında hesaplanan en az örnek büyüklüğü 410'dur. İnönü Lisesi'nde küme örnekleme ile örnek seçimi (571 öğrenci) yapılmış, Balçova Ticaret Lisesi'nin ise tüm öğrencileri (273) çalışmaya alınmıştır. İnönü Lisesi'nde %91.4, Balçova Ticaret Lisesi'nde %93.8 öğrenciye ulaşılmıştır. Veri anket formunun sınıflarda öğretmenler bulunmadan öğrencinin kendi kendine doldurması sağlanarak elde edilmiştir. Tek değişkenli analizde ki-kare, çok değişkenli analizler lojistik regresyonla yapılmıştır. İnönü Lisesi öğrencilerinin %14.6'sı, Balçova Ticaret Lisesi öğrencilerinin %18.6'sı halen sigara içmektedir. Sigaraya başlamanın en önemli nedeninin stres olduğu belirtilmiştir. Tek değişkenli analiz sonuçlarına göre; aynı evde yaşayan diğer kişinin içicilik varlığı, arkadaşının içici olması, öğretmenlerinin sigara içtiklerini bilme, hayran olunan kişinin içtiğini bilme ve alkol kullanma sigara içicilik sıklığını anlamlı olarak arttırmaktadır (tüm değişkenler için p=0.000). Öğrencilerin sigara içiciliği yaşla ve annenin çalışması ile artmaktadır (p=0.005, p=0.008). Lojistik regresyon analizi sonucunda da yaş dışında diğer etmenlerin sigara içiciliğini anlamlı olarak arttırdığı saptanmıştır. İzmir İli lise öğrencilerinde sigara içicilik sıklığı yüksektir. Sigara içiciliğinde sosyal öğrenme etmenlerinin önemli katkıları vardır. Öğrencilerin sigara içmesini azaltmak için sigara ile ilgili verilen eğitimlerin içeriği ve etkinliğinin gözden geçirilmesi, eşitsel çalışmaların okul ve sosyal aktivite alanlarını da içermesi, verilen eğitime aile, okul öğretmeni ve yöneticilerinin dahil edilmesi ve sigara karşıtı çalışmaların çocukların henüz sigaraya başlamadığı döneme çekilmesi gerekmektedir. To determine the smoking prevalence among students and the effects of social learning on smoking behaviour. A cross-sectional study was performed among students in Inönü High School and Balçova Trade High School in Izmir. The minimum sample size was 410 students with 15% of a possible smoking prevalence and 3% of deviation at 95% confidence interval. A cluster sampling selection (571) was performed in Inönü while all students (273) in Balçova inc