Karaciğer ışınlamasına bağlı erken ve geç yan etkilerin önlenmesinde Betaksolol'ün yeri

Toplam 52 adet dişi albino Wistar sıçan 4 gruba ayrıldı. Birinci gruba (n=18) 3 gün arayla iki eşit fraksiyonda toplam 20 Gy üst batın bölgesine Cobalt-60 teleterapi cihazı kullanılarak ışınlama yapıldı. Her iki fraksiyondan 120 dakika önce ve diğer günlerde günde bir kez betaksolol HCl (4 mg/kg, i.p.) verildi. İkinci gruba (n=18) aynı işlemler betaksolol yerine %0.9 NaCl solusyonu (i.p.) ile yapıldı. Üçüncü gruba (n=8) diğer gruplarla eşzamanlı betaksolol 4 mg/kg (i.p.) uygulandı, ışınlama yapılmadı. Dördüncü gruba (n=8) diğer gruplarla eşzamanlı %0.9 NaCl solusyonu (i.p.) uygulandı, ışınlama yapılmadı.Her gruptaki sıçanların yarısı ikinci fraksiyondan 8 saat sonra erken etki incelemesi için, diğer yarısı ise ikinci fraksiyondan 60 gün sonra geç etki incelemesi için sakrifiye edildi. Erken ve geç etki değerlendirmesi için H&E boyama ile inceleme ve skorlama yapıldı. Betaksololün ışınlamaya bağlı erken etkileri azalttığı (p=0.0030) saptandı. Geç etkilerin incelemesinde sadece radyoterapi verilen sıçanlarda kontrol gruplarına göre belirgin olarak KC toksisitesi daha çok görüldü(p=0.047). Betaksolol, ışınlamaya bağlı geç etkilerin önlenmesinde etkili bulundu (p=0.015). Bu çalışmayla etkin Ca-kanal bloker özelliğe sahip betaksololün, radyoprotektif ajan olarak kullanılabileceği, karaciğerin radyasyon toleransını artırabileceği, deneysel çalışmalara klinik uygulamalara katkı sağlıyacağı sonucuna varıldı. The purpose of this study was to determine the role of betaxolol in the prevention of radiation induced acute and late toxicity of the liver. Fifty-two female albino Wistar rats were divided into 4 groups. The first group (n=18) was given a total of 20 Gy radiation to upper abdomen in two equal fractions with an interval of 3 days. Betaxolol HCl was administered (4 mg/kg, i.p.) 120 minutes before each fraction. Betaxolol was substituted for saline solution (%0.9 NaCl, i.p) in the second group (n=18). The third group (n=8) was not irradiated however saline solution was administered as the second group. The fourth group (n=8) was not irradiated but betaxolol HCl similar to others. Half of the rats of each group was sacrified 8 hours after the second fraction for detection of acute effects and apoptosis, the remaining rats were sacrified 60 days after second fraction for detection of late effects