Tavuklarda infeksiyöz bronşitisin polimeraz zincir reaksiyonu ve floresan antikor tekniği ile teşhisi

Çalışmada 42 broiler, 18 broiler damızlık ve 11 yumurtacı sürüden alman toplam 461 materyal değerlendirmeye alındı. Broiler kümeslerde, klinik olarak solunum bozukluğu, aksırık, tıksırık ve burun akıntısı olduğu ve 2 (% 4.8) kümeste, incelenen hayvanların en az birinde böbreklerin etkilendiği görüldü. Ölüm oranının, kümesler arasında % 3-21 arasında değiştiği belirlendi. Broiler damızlık sürülerde, hafif solunum sistemi bozukluğu ile birlikte yumurta veriminde % 2 ile % 11 arasında düşme, yumurta kabuklarında incelme, yumurtada pigment kaybı, yumurtanın iç kalitesinde bozulma ve 2 (% 11.1) kümeste böbrek lezyonlarına rastlandı. Ölüm oranı, büyütme dönemindeki kümeslerde % 3-8, verim dönemindeki kümeslerde % 1-4 olarak belirlendi. Yumurtacı sürülerde, solunum bozukluğunun yanısıra, % 6 ile % 14 arasında yumurta veriminde düşme, yumurta kabuk ve iç kalitesinde bozulma görüldü. Büyütme dönemindeki sürülerde ölüm oranı % 4-11 iken verim dönemindeki sürülerde bu oran % 1 ile % 7 arasında değişti. RT-PZR sonucunda, broilerlerde % 16.7, broiler damızlıklarda % 22.2 ve yumurtacı sürülerde % 27.3 oranında IBV pozitifliği belirlendi. Değerlendirmeye alınan toplam 71 kümesten 14 (% 19.7) kümeste IBV saptandı. FAT ile broiler kümeslerin %14.3'ünde, broiler damızlıkların % 16.7'sinde ve yumurtacı sürülerin % 18.2'sinde pozitif reaksiyon belirlendi. Toplamda ise FAT ile, 71 kümesin 11 (% 15.5)'inde IB pozitif olarak saptandı. Bu sonuçlara göre, Türkiye'de tavuklarda infeksiyöz bronşitisin önemli bir problem olduğu belirlenmiştir. Hastalığın teşhisinde polimeraz zincir reaksiyonunun floresan antikor tekniğine göre üstün ve pozitif vakaların ortaya konmasında embriyolu yumurta pasajının yararlı olduğu ortaya konmuştur. In the study, a total of 461 materials, 42 of which werefrorn broilers, 18 were from broiler breeders and 11 were from layer flocks, were investigated. In broiler flocks, clinically progressing respiratory disorders, coughing, srieezing, nasal discharge and in two (4.8%) flocks, at least one of the investigated birds was observed to have affected kidneys. Mortality rate was determined to change amongst flocks between 3-21%. In broiler breeder flocks, a drop by 2-11% in egg production, soft shelled eggs, drop in internal quality of eggs and affected kidneys in 2 (11.1%) flocks accompanying slight respiratory system problems were observed. Mortality rates in these flocks were found to be 3-8% in rearing flocks, 1-4% in laying flocks. In layer flocks, a declin