The Role of-(s) I in Turkish Identifinite Nominal Compounds

Bu araştırmada, adlara eklenerek iyelik anlamı belirten üçüncü kişi iyelik eki -(s)I ile ad tamlamaları oluşturmada kullanılan ve bu tamlamalara sözcük görevi yükleyen tamlama eki -(s)I arasındaki temel anlamsal ve yapısal farklar açıklanmaya çalışılmıştır. Tamlama ekinin eklendiği tamlamaları sözlükselleştirme etkisini ortaya koymak için, anadili Türkçe olan elli kişiye bir sormaca uygulanmıştır. Katılımcıların yaşı, cinsiyeti ve eğitim durumu göz ardı edilmiştir. Bu sormacada, bazı ad tamlamalarının tümleyen veya tümlenen sözcükleri boşluk olarak verilmiş ve katılımcılardan bu boşlukları uygun sözcüklerle doldurmaları istenmiştir. Bu çalışma, bazı ad tamlamalarının diğerlerine oranla daha fazla sözlükselleşmiş olup olmadığını ortaya koymayı amaçlamıştır. Çalışmanın sonucunda, belirtisiz ad tamlamalarına eklenen -(s)I ekinin iyelik ekinden çok aslında tamlama eki olduğu ve eklendiği ad tamlamalarına sözcük durumu kazandırdığı saptanmıştır. This paper intends to clarify the distinction between the third person possessive suffix -(s)I attached to nouns to indicate possession and the compound marker, CM, -(s)I used to construct lexicalized nominal compounds by stating their basic semantic and structural differences. To demonstrate the lexicalizing effect of the CM attached to nominal compounds, fifty native Turkish speakers irrespective of age, gender, and educational background were administered a questionnaire. In this questionnaire some nominal compounds, either the head or the modifier parts of which were imparted as blanks, were given to these subjects and they were asked to fill in the blanks with appropriate words. The aim was to find out whether some nominal compounds were more lexicalized than others. The analysis revealed that -(s)I in nominal compounds functions as a compounding marker rather than indicating possession and it has the effect of lexicalizing these compound structures.