Incompatibility alleles expressed in pollen of Turkish hazelnut cultivars

Sporofıtik polen-stigma uyuşmazlığı Corylus cinsinin karakteristik bir özelliğidir. Bu çalışmada, Türk fındık çeşitlerinin polenlerinde ekspres olan uyuşmazlık allelleri belirlenmiştir. Giresun' daki kolleksiyon bahçesinde bulunan çeşitler çiçektozu kaynağı olarak, Ankara ve Corvallis' de bulunan ve S-allelleri bilinen çeşitler ve genotipler ise test bitkisi olarak kullanılmıştır. Uyuşur kombinasyonlarda çiçek tozları kütleler halinde, uzun ve birbirine paralel çim boruları oluşturmuştur. Uyuşmaz kombinasyonlarda ise çim borularının çok kısa kaldığı, genellikle kıvrık şekilde olduğu ya da ucunda şişkinlik meydana geldiği görülmüştür. Türk fındık çeşitlerinin çiçek tozlarında S2, S5, S8, S10, S12, S21 ve S24 uyuşmazlık allellerinin bulunduğu tespit edilmiştir. Palaz ve Yuvarlak Badem çeşitlerinde S2, Fosa, Mincane ve Sivri çeşitlerinde S8, Kan, Cavcava, Acı ve Kargalak çeşitlerinde S10, incekara, Kalınkara ve Uzunmusa çeşitlerinde S21, Yassı Badem çeşidinde S5, Tombul çeşidinde S12 ve Çakıldak çeşidinde ise S24 allellerinin ekspres olduğu belirlenmiştir. Sphorophytic pollen-stigma incompatibility is a characteristic of the genus Corylus. Incompatibility alleles expressed in the pollen of Turkish hazelnut cultivars were identified. Cultivars were selected from the field collection at Giresun, and were used as the pollen parents. Tester plants, whose S-alleles were known, were located in Ankara and Corvallis. Compatible crosses produced masses of long and parallel tubes while incompatible crosses produced very short tubes that often curved or ended with a pronounced bulb. The incompatibility alleles S2, S5, S8, S10, S12, S21 and S24 were identified in the pollen of Turkish cultivars. Pollen of Palaz and Yuvarlak Badem expresses S2, pollen of Foşa, Mincane and Sivri expresses S8, pollen of Kan, Cavcava, Acı and Kargalak expresses S10, pollen of İncekara, Kalınkara and Uzunmusa expresses S21, pollen of Yassı Badem expresses S5, pollen of Tombul expresses S12 and pollen of Çakıldak expresses S24.