Gender Based Discrimination at Work in Turkey: A Cross-Sectoral Overview

Bu makalede Türkiye'de kadınların istihdam durumları ve çalışma yaşamının değişik alanlarında karşılaştıkları cinsiyete dayalı ayrımcılık uygulamaları, esas olarak 1994-1998 yılları arasında yürütülen "Kadın İstihdamını Geliştirme Projesi" (KİG) kapsamında gerçekleştirilen araştırmaların bulguları temelinde tartışılmaktadır. KİG projesi araştırmaları kadınların sanayide ve hizmetler sektöründeki güncel istihdam durumlarının yanı sıra kadınların işgücüne katılmak için üstesinden gelmeleri gereken kültürel engellere ilişkin zengin bilgi sunmaktadır. Bu çalışmada çalışma yaşamına girişte ve işyerlerinde karşılaşılan ayrımcılık biçimleri ele alınmakta ve günümüz Türkiye'sinde kadınların işgücü piyasasındaki konumlarının mevcut toplumsal cinsiyet rolleri, geleneksel ataerkil değerler ve ayrımcılık tarafından nasıl belirlendiği incelenmektedir. Kadınların geleneksel olmayan istihdam alanlarında artan sayıları ve uluslararası sözleşmelere de bağlı olarak çalışma yaşamında kadınların eşitliğini öngören yasal düzenlemelerin varlığı, kadınların toplumdaki rolüne ilişkin zihniyet yapılarını ve geleneksel yaklaşımları köklü biçimde sarsmak ve değiştirmek bakımından yeterli olmamaktadır. The article presents data on the employment situation of women and on gender-based discrimination in different sectors in Turkey based mainly on research carried out within the framework of the Women's Employment Promotion Project (WEP) between 1994-1998. WEP provided abundant information on the current situation of women's employment in industry and services as well as the cultural obstacles and disincentives women must overcome to join the workforce. This study evaluates the data on discrimination in entering working life and in the workplaces and argues that patriarchal cultural values, pre-existing gender roles and subsequent social discrimination determine women's position in the labor market in contemporary Turkey. The fact that the percentage of women has increased to a certain degree in so called non-traditional occupations and that there is a framework of necessary legal protection for women in work life as a result of the international conventions, has not been enough to challenge and change radically the mentalities and traditional approaches concerning women's role in society.