Petrology of the post-collisional, within-plate Yıldızdağ gabbroic pluton, Yıldızeli-Sivas region, Central Anatolia, Turkey

Yıldızdağ gabrosu, Neo-Tetis'in kuzey kolundan türemiş ofiyolitik melanj ve Kırşehir bloğu veya Orta Anadolu kristalin kompleksi olarak tanımlanan kıtasal kabuk malzemesine ait metasedimentlerle imbrikasyon yapısı oluşturan Paleosen-Eosen yaşlı Yakupoğlan formasyonunu sıcak dokanakla kesmektedir. Yıldızdağ plütonu, gabroyik ana kütle, diyoritik kenar fasiyesi ve mikrodiyoritik dayklar gibi haritalanabilir alt birimlere ayrılabilmektedir.Mineralojik-jeokimyasal (ana, eser ve REE) veriler, gabroyik ana kütle ile diyoritik kayaçların oluşumunda, bir magma kaynağının katılaşması esnasında, sırasıyla, manyetit + olivin +öjit + kalsik plajiyoklaz ve hornblehd + biyotit + ortaç plajiyoklaz mineral topluluklarının fraksiyonlanması / birikmesi sürecinin etkili olduğunu göstermiştir. Bu mineral topluluklarının fraksiyonlanma/birikme süreci, aynı zamanda, gabroyik ana kütlenin toleyitik, diyoritik kayaçların ise kal-kalkalin karakter kazanmalarına da neden olmuştur. Diğer taraftan, bazı diyoritik kayaçlardaki Pb ve Nb gibi kabuksal elementlerin yüksek içerikleri ise, magmanın yükselmesi/soğuması sırasında kabuksal kayaçları asimile etmesinden dolayı kabuksal kirlenme sürecinin jeokimyasal kanıtları olarak değerlendirilmiştir. REE jeokimyasal modellemesine dayandırılan çalışmalar, mafık-toleyitik bileşimli Yıldızdağ gabrosu magma kaynağının, üst manto kaynak kayaçlarının non-modal Rayleigh tipinde ve % 25'e kadar ulaşabilen bir kısmi erimeye uğraması sonucu meydana gelmiş olabileceğini göstermiştir. Mineralojik-petrolojik ve bölgesel jeolojik veriler birlikte değerlendirildiğinde, Yıldızdağ gabrosunun oluşumu için şöyle bir petrojenez mekanizması ileri sürülebilmektedir: Yıldızdağ gabrosunun magma kaynağı, üst manto kayaçlarının, litosferik incelme nedeniyle meydana gelecek gerilme rejimi altında gelişen adiyabatik dekompresyon mekanizmasıyla kısmi erimeye uğraması sonucu meydana gelmiş olabilir. Böyle bir tektonik rejim, Neo-Tetis'in kuzey kolunun, Ankara-Erzincan sütur zonu boyunca tüketilmesinden sonra Üst Kretase'de meydana gelen Anatolid-Pontid çarpışmasına bağlı kabuk kalınlaşmasından sonra meydana gelebilir. Anatolid-Pontid levhaları, çarpışmadan sonra bir tek levha gibi davranmış olduklarından dolayı, böyle bir magma oluşumunun, aynı zamanda, çarpışma sonrası - levha içi magmatizma olarak da tanımlanabileceği ileri sürülmektedir. The Yıldızdağ gabbroic pluton intrudes the Paleocene-Eocene Yakupoğlan formation which is imbricated with the ophiolitic melange of