The improvement of gelling property of bentonites using their physico-chemical and mineralogical characteristics

Bu çalışmada, fiziksel, kimyasal, XRD, TG-DTA ve IR analiz yöntemleri kullanılarak üç ticari bentonit (Türkiye) örneğinin fiziksel, kimyasal ve mineralojik özellikleri belirlenmiştir. Deneysel sonuçlar; kullanılan bentonit örneklerinin baskın olarak smektit içerdiğini ve terahedral tabaka yükü göz önüne alındığında (Çankırı >Ordu >Reşadiye), Reşadiye örneğinin ideal montmorillonite, Çankırı örneğinin beyidelitik montmorillonite ve Ordu örneğinin de ara karakterdeki montmorillonite benzediğini göstermiştir. Ayrıca, Çankırı örneğindeki oktahedral demir içeriğinin en fazla ve Ordu örneğindeki oktahedral demirin de en az olduğu bulunmuştur. Örneklerin fiziko-kimyasal özelliklerini belirlemek amacıyla kritik koagülasyon konsantrasyonu, çökelti hacmi, jelleşme katsayısı, gliserol yüzey alanı ve katyon değişim kapasitesi deneyleri yapılmıştır. Bu tanımlamalar dikkate alınarak, reolojik özelliklerinin iyileştirilmesi için en uygun örneğin Çankırı örneği olduğu anlaşılmıştır. Anorganik katkı maddesi olarak $MgCI_2$-6$H_2O$ kullanılarak, pH ve reaktif derişiminin reolojik özelliklere olan etkileri incelenmiştir. Jelleşme ve şişme özelliklerinde sırasıyla %30 ve %34 iyileştirme sağlanabileceği anlaşılmıştır. In this study, the physical, chemical, and mineralogical properties of three commercial bentonite samples (Turkey) were determined using physical, chemical, XRD, TG-DTA and IR analysis methods. Experimental results show that the studied samples contain smectite as the dominant clay mineral and considering the tetrahedral layer charges (Çankırı >Ordu >Reşadiye), Reşadiye sample was found to resemble an ideal montmorillonite, Çankırı sample a beidellitic montmorillonite and Ordu sample having an intermediate character. The octahedral iron content of the Çankırı sample also was found to be highest and that of the Ordu sample was the lowest. The critical coagulation concentration, sedimentation volume, gelling coefficient, glycerol surface area and cation exchange capacity tests were done in order to reveal the physico-chemical characteristics of the samples. Considering these characterisations, Çankırı sample was found suitable for the improvement of its rheological properties. $MgCI_2$-6$H_2O$ was used as an inorganic additive and the effect of pH and reagent concentration on the rheological properties was investigated. It was found that the gelling and swelling properties were improved by 30% and 34%, respectively.