Volcanic rocks from Foça-Karaburun and Ayvalık-Lesvos grabens (western Anatolia) and their petrogenic-geodynamic significance

Foça-Karaburun ve Ayvalık-Midilli grabenleri, Batı Anadolunun kıyı kesiminde kalan, KB−GD yönlü iki önemli genleşme alanlarıdır. Bu grabenler, Ege Denizinin yay arkası havzasının açılımı ile de ilişkili olan Erken Miyosen−Holosen genleşmesinin etkisinde kalmış geniş alanların petrojenik ve jeodinamik gelişimlerine örnek teşkil eden çok önemli lokasyonlardır. Bu bağlamda, Foça-Karaburun ve Ayvalık-Midilli grabenleri, D−B transtansiyonel faylar ile parçalara ayrılmış, KD−GB yönlü açılma sunan bölgedeki büyük graben sistemleridir. Batı Anadolu'da, kalkalkali ve şoşonitik volkanikler ile UK, UK-şoşonitik veya lamproitik kayalar orojenik ortamları yansıtırlarken, daha genç olan K ve Na alkali bazaltik kayalar kıtasal koşullar altındaki kıta içi magmatizması ürünleri olan okyanus adası bazaltları (OIB) ile temsil edilirler. Çalışma alanının tektonik hatları, Batı Anadolu ve Ege Denizi'nin tektonik evrimini yeniden yapılandırabilirken, çalışılan iki grabendeki ve çevresindeki Neojen volkanizmasının farklı seviyelerindeki kayaları, bu kayaları üreten magma kaynaklarının jeokimyasal gelişiminin kesin bir kaydını tutmaktadırlar. The Foça-Karaburun and Ayvalık-Lesvos grabens (western coast of Anatolia, Turkey) are two important NW−SE-trending extensional areas generated in response to the Early Miocene−Holocene extension of the Western Anatolian region, related to the opening of the 'unconventional' back-arc basin of the Aegean Sea. The abundance of geo-structural evidence and the occurrence of volcanic rocks representing all the stages of the Aegean-Western Anatolia volcanism render the Foça-Karaburun and Ayvalık-Lesvos Grabens key localities to exemplify the petrogenetic and geodynamic evolution of the area. In this context, the Foça-Karaburun and Ayvalık-Lesvos grabens, possibly formerly a single graben, formed along an original NE−SW-trending extension, later dissected by E−W-trending transtensional faults, are investigated to constrain the petrogenetic and geodynamic evolution of the whole Aegean region. Calcalkaline and shoshonitic volcanic rocks with scattered ultrapotassic-shoshonitic or lamproitic lavas and dykes represent the orogenic phase of the magmatic activity, while the younger K- and Na-rich alkaline basaltic rocks are the result of later magmatism characterized by an intraplate geochemical signature reflecting progressively decreasing subduction rates. While the tectonic lineaments and the structures o