Ulusal verilerle pulmoner tromboemboli

Pulmoner tromboemboli (PTE) önemli bir sağlık sorunudur. PTE asemptomatik klinikten hayatı tehdit edecek boyuta kadar değişen geniş bir klinik spektruma sahiptir. Bu makalede, PTE ile ilgili ulusal durumun saptanması amacıyla, Türkiye'de gerçekleştirilen çalışmalar; derleme veya olgu sunumu şeklindeki yayınlar hariç tutularak, ulusal ve uluslararası dergilerde basılan veya kongrelerde sunulan, 1991 yılından itibaren günümüze kadar yayınlanan klinik çalışmalar gözden geçirilmiştir. Konu kapsamında ülkemizde yapılan ve değerlendirilen 75 çalışmada, hastalar arasında en sık saptanan yakınma nefes darlığı ve plöritik göğüs ağrısı idi. Cerrahi ve immobilizasyon PTE'ye neden olduğu bildirilen sık risk faktörlerindendi ancak nadiren kanserler de risk faktörleri içerisinde yer almaktaydı. En sık karşılaşılan radyolojik bulgular parankimal infiltrasyon ve plevral efüzyondu. İlk çalışmalarda PTE tanısı daha çok klinik veya sintigrafik bulgulara göre koyulurken, özellikle 2000'li yıllardan sonra spiral toraks bilgisayarlı tomografi önemli bir tanı aracı olmuştur. Masif PTE'de mortalite oranları ilginç olarak literatürden düşük bulunmuştur. Sonuç olarak; ülkemizde yeni tanısal gelişmelerle beraber PTE tanılı hasta sayısı son yıllarda artmıştır. Elde edilen veriler genellikle uluslararası literatürle paralellik göstermektedir. Ancak, ulusal PTE verilerinin objektif bir şekilde ortaya konması için kapsamlı çalışmalara ihtiyaç olduğunu düşünmekteyiz. Pulmonary thromboembolism (PTE) is an important health problem. It is disease with a wide clinical spectrum, from asymptomatic small PTE to life threatening major PTE. In this manuscript, we evaluated studies performed in Turkey to determine national status about PTE. We were examined that published in national or international journals, or abstracts presented in congresses from 1991 to nowadays, excluding reviews or case studies. Among the 75 studies, performed in Turkey, related this topic, the most common complaints in PTE were dyspnea and chest pain. Surgery and immobilization were the most frequent risk factors causing PTE, however cancers were rarely reported as a risk factor. The most common findings of chest radiography were parenchymal infiltration and pleural effusion. While the diagnosis of PTE were mostly based on clinical findings and lung scan findings in the earlier studies, spiral thorax computed tomography became an important tool of diagnosis recently, specially after the years of 2000. Interesting, mortali