Farklı protein kaynakları içeren konsantre yemlerin kuzularda büyüme performansı, sindirilebilirlik ve rumen metabolitleri üzerine etkisi

Bu çalışmada, farklı protein kaynakları içeren konsantre yem karmalarının Tuj ırkı kuzularda besi performansı, besin maddelerinin sindirilebilirliği ve rumen metabolitleri üzerine etkisi araştırılmıştır. Araştırma, 15 gün alıştırma dönemi, 90 gün deneme olmak üzere toplam 105 gün sürdürülmüştür. Denemede ortalama 19.5 kg canlı ağırlıkta, 3-3.5 aylık yaşta 24 baş Tuj kuzu kullanılmıştır. Kuzular, herbir grupta 6 baş olacak şekilde toplam 4 gruba ayrılmış ve bireysel kafeslerde beslenmiştir. Araştırmada, ayçiçeği küspesi (AÇK); soya küspesi (SK); pamuk tohumu küspesi (PTK); mısır gluten unu (MGU) olmak üzere dört farklı protein kaynağı içeren, ham protein (HP, %16) ve metabolik enerji (ME, 2700 kcal/kg) düzeyleri aynı olan konsantre yem karmaları kullanılmıştır. Hayvanlar, %20'si kaba yem (çayır kuru otu) ve %80'i konsantre yemden oluşan rasyonlarla beslenmiştir. Deneme süresince toplam kuru madde tüketimi AÇK, SK, PTK ve MGU gruplarında sırasıyla 1267, 1040, 1024 ve 982 g olarak tespit edilmiştir (P>0.05). En yüksek toplam kuru madde tüketimi AÇK grubunda saptanmıştır. Gruplarda 0-90. gün itibariyle günlük canlı ağırlık artışı sırasıyla 212.5, 172.3, 158.9 ve 169.6 g, yemden yararlanma oranı ise 6.01, 6.25, 6.72, 5.94 olarak belirlenmiştir (P>0.05). Denemenin sonunda, gruplar arasında kuru madde, organik madde, ham protein sindirilebilirlikleri, rumen sıvısı pH'sı, amonyak azotu ve toplam uçucu yağ asitleri değerleri bakımından önemsiz farklılıklar bulunmuştur (P>0.05). Sonuç olarak, farklı protein kaynakları içeren konsantre yem karmalarının Tuj ırkı kuzularda büyüme performansı, sindirilebilirlik ve rumen metabolitlerinde herhangi bir farklılık oluşturmadığı saptanmıştır. In this study, the effect of concentrated feed mixtures containing different protein sources on growth performance, digestibility of nutrients and rumen metabolites was investigated in Tuj lambs. The lambs were acclimatized for 15 days which is followed by 90 dayexperimental trial with the total experimental period of 105 days. Twenty four Tuj lambs with the average of 19.5 kg body weight at 3-3.5 months of age were used in this trial. The animals were divided into 4 groups containing 6 lambs each and kept in individual cages. In the study, concentrated feed mixtures having the equal amounts of crude protein (CP, 16%) and metabolizable energy levels (ME, 2700 kcal/kg) were prepared from 4 different protein sources including sunflower meal (SFM), soybean meal (SBM), cotton seed m