DÖVİZ KURUNDAKİ DEĞİŞİMLERİN TÜRKİYE’NİN SEKTÖREL VE FAKTÖR DONATIMI TEMELİNDEKİ İHRACATINA ETKİLERİ: YENİ DIŞ TİCARET POLİTİKASININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Çalışmanın amacı, 2013-2021 yılları arası 108 aylık veri kullanarak reel döviz kurundaki değişimlerin Türkiye ekonomisinin sektörel ve faktör donatımı temelindeki ihracatına etkisini araştırmaktır. Bu amaç doğrultusunda özellikle ülke ekonomisinin dış ticaretindeki faktör yoğunlukları hesaplanmış, elde edilen değerler ekseninde kur değişimleri ile sektörel ve faktör yoğunlukları ihracatı ilişkisi simetrik ve asimetrik nedensellik test yöntemleriyle sınanmaktadır. Simetrik nedensellik testi sonucuna göre, döviz kuru ile yatırım malları, ara malları, tüketim malları ve emek yoğun malların ihracatı arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi saptanmışken, kolay taklit edilebilen Ar-Ge bazlı mal ihracatına doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi saptanmıştır. Asimetrik nedensellik testi sonuçlarına göre ise, döviz kurundaki pozitif şoklardan tüketim malları ihracatının negatif şoklarına olmak üzere hammadde yoğun mal ihracatı, emek yoğun mal ihracatı, sermaye yoğun mal ihracatı ve kolay taklit edilen Ar-Ge bazlı mal ihracatının pozitif şoklarına doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Öte yandan, döviz kurundaki negatif şoklardan tüketim mallarının negatif ve pozitif şoklarına doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisinin olduğu görülmüştür. Elde edilen sonuçlar çerçevesinde izlenen yeni dış ticaret politikası (rekabetçi kur) ile ülke ekonomisinin yüksek katma değerli sanayileşme stratejisi arasındaki bağlantı değerlendirilmiştir.