Borsa İstanbul ve Türkiye’nin dış ticareti arasındaki ilişki

Uluslararası ticaret ister gelişmiş ister gelişmekte olsun tüm ülkelerin rekabet gücünü ve refah seviyesini belirleyen önemli bir göstergedir. Borsalar ise sermaye piyasalarının ve ekonomilerin indikatörüdür. Bu bağlamda, uluslararası ticaretin ve borsanın ilişki düzeylerini belirlemek önemli olabilmektedir. Çalışmanın amacı; Türkiye özelinde uluslararası ticaret potansiyel ile Borsa İstanbul’da işlem gören, işlem hacmi ve piyasa değeri en yüksek 100 hissenin oluşturduğu BIST 100 Endeksi (XU100) arasında ilişki ve düzeyi 2013:01-2023:12 döneminde incelemektir. Bu amaç doğrultusunda Türkiye ihracat ve ithalatının BIST 100 ’de yansıması Johansen Eşbütünsel ve Granger Nedensellik Analizi yöntemlerinden yararlanılarak değerlendirilmiştir. Bulgulara göre ihracat ve ithalatın kısa ve uzun dönemde BIST 100 performansı ile ilişkili olduğu ve BIST 100 performansına neden olduğu tespit edilmiştir. İhracat BIST 100 performansı üzerinde kısa ve uzun dönemde pozitif yönde anlamlı etkiye sahip iken, ithalat BIST 100 performansı üzerinde kısa ve uzun dönemde negatif yönde anlamlı etkiye sahiptir.