Badanie empiryczne wpływu czynników demograficznych na wzrost gospodarczy w krajach rozwiniętych i rozwijających się

W artykule zaproponowano zaktualizowane podejście do badania wpływu czynników demograficznych na wzrost gospodarczy. Wstępna hipoteza zakładała, że czynniki te w istotny sposób wpływają na proporcje produkcji, determinując kierunki rozwoju. Ramy instytucjonalne uwzględniały przewidywalne zmiany dynamiki produkcji. W artykule zbadano, wykorzystując niezbilansowane dane panelowe, istotne statystycznie związki między zmiennymi demograficznymi a wzrostem gospodarczym dla krajów OECD (z wyłączeniem Kolumbii) oraz Armenii, Białorusi, Bułgarii, Chorwacji, Gruzji, Kazachstanu, Rumunii, Federacji Rosyjskiej i Ukrainy w latach 1990–2017. Badanie miało na celu podkreślenie związku między kształtowaniem się zmiennych demograficznych (np. tempa wzrostu populacji w wieku produkcyjnym i tempa wzrostu średniej długości życia) a wzrostem gospodarczym. Badanie było próbą odpowiedzi na pytanie czy wpływ czynników demograficznych na gospodarkę był taki sam dla badanych krajów rozwiniętych i rozwijających się. W omawianym okresie znaczny wzrost oczekiwanej długości życia niekorzystnie wpłynął na dynamikę realnego PKB per capita. Badanie empiryczne wykazało, że oczekiwana długość życia jest silnie powiązana z nominalnym PKB per capita. W krajach rozwiniętych ten wskaźnik demograficzny był znacznie wyższy niż na rynkach wschodzących. Okazało się, że wzrost liczby ludności w wieku produkcyjnym radykalnie zmniejszył również dynamikę produkcji, ale związek ten nie był silny. Aby uzyskać pozytywne efekty zarządzania publicznego w perspektywie długoterminowej, należy uwzględnić ramy instytucjonalne. Główne zmienne demograficzne powinny być odpowiednio prognozowane i skalibrowane pod kątem potencjalnych endogenicznych czynników ekonomicznych. Dla osiąganych wskaźników wzrostu gospodarczego ważne są zarówno inwestycje publiczne, jak i prywatne. Autorzy sugerują wyważone podejście do polityki makroekonomicznej w zakresie uwarunkowań zarówno demograficznych, jak i instytucjonalnych.