Kronik Rinosinüzitli Çocuk Hastalarda Endoskopik Sinüs Cerrahisi

Amaç: Tedaviye dirençli kronik rinosinüzitli (KRS) çocuk hastalarda endoskopik sinüs cerrahisinin (ESC) etkinliğinin ve güvenilirliğinin değerlendirilmesi. Yöntem ve Gereçler: Kliniğimizde 1999-2008 yılları arasında medikal tedaviye dirençli KRS nedeniyle ESC uygulanan 62 çocuk hasta retrospektif olarak değerlendirildi. Bütün hastalara sınırlı olarak minimal yaklaşımla ESC uygulandı. Anamnez, otorinolaringolojik muayene bulguları ve paranazal sinüs bilgisayarlı tomografi ile endikasyon belirlendi. Hastaların preoperatif ve postoperatif şikâyetleri ile cerrahi komplikasyonlar incelenerek analiz yapıldı. Bulgular: Yaşları 6-18 arasında değişen 32si (%51.6) erkek, 30u (%48.4) kız olan hastaların yaş ortalaması erkeklerde 15.5, kızlarda 14.7 olarak bulundu. Hastalar postoperatif 6-48 ay (ortalama 24.6 ay) boyunca takip edildi. En sık karşılaşılan preoperatif bulgular burun tıkanıklığı ve burun akıntısı olarak bulundu. Postoperatif olarak burun tıkanıklığında %84, burun akıntısında %79, geniz akıntısında %77, baş ağrısında %88 oranında düzelme saptandı. On bir hastaya sineşi ve sinüs ostiumunun daralması nedeniyle revizyon cerrahisi uygulandı. En sık görülen komplikasyon kanamaydı. Hastaların hiçbirinde majör komplikasyonlara rastlanılmadı. Sonuç: Pediatrik yaş grubunda endoskopik sinüs cerrahisi erişkinlerde olduğu gibi güvenli ve etkili bir tedavi yöntemidir. Yaşa bağlı anatomik farklar dikkate alınarak komplikasyonlardan kaçınılmalıdır. Pediatrik grupta mümkün olan en sınırlı cerrahi tercih edilmeli, patoloji takip edilerek patolojinin sonlandığı yerde cerrahi de sonlandırılmalıdır.