Edebî Bir Metin Olarak Sünbülnâme Mecmûası (TSMK-Hazine 413)

I. Mahmûd (salt. 1730-54) için hazırlandığı anlaşılan Sünbülnâme adıyla tanınan Murakka Mecmûa'sı (TSMK-Hazine 413) 42 adet sümbül resmi ve bu sümbüllere dair yazılmış aynı sayıda şiir içermesi bakımından dikkat çekicidir. 1149'da (1736) tertibinin tamamlandığı anlaşılan Mecmûa, aynı zamanda Hollanda'dan gönderilen sümbül kataloğunun Osmanlı zevkine uygun hâle diğer bir ifadeyle yerelleştirilmesine örnektir. Bu yerelleştirme her bir sümbül için şiir kaleme alınması, bu şiirlerin dönemin zevkine uygun hatla yazılması ve tezhiple sağlanır. Mecmûa'nın her bir yaprağında/levhasında sümbüle verilen adların açıklandığı iki beyitten meydana gelen "rübâî" dışında üstte metnin başlığı sayılabilecek beyit/cümle ile alt tarafta "ketebe" kaydı da bulunur. Bu kayıtların hepsinde manzumenin şairi ve hattatın adı, bazılarında ise tarih not edilmiştir. Mecmûa'dan çeşitli araştırmalarda bahsedilmekle beraber eserin edebî yönü ve tertibinde etkin olan kişiler üzerinde yeterince durulmamıştır. Bu yazıda, Mecmûa'ya dair daha önce yapılmış çalışmalara temas edildikten sonra yeni hâline kavuşmasına katkı sağlayanlara odaklanılarak manzumelerin şairleri (Hıfzî, Salâhî ve Çukadâr Hüseyin Beg) ile bu metinleri yazan hattatların (İsmâîl, Hacı İsmâîl, Alî) kimlikleri ortaya konulmaktadır. Makalenin sonunda şiirlerin ilk kez yapılan çeviriyazılı metnine yer verilmektedir.