Bulgaristan’ın Kaplıcalar Şehri Köstendil’in Türk Kültür ve Edebiyat Tarihindeki İzlerine Dair

Dünyanın en çokuluslu coğrafyalarından biri olan Balkanlarda Osmanlı Barışı (Pax Ottomana) adıyla bildiğimiz dönem; yeterince bilinmeyen bir kültürel birikimin meydana getirildiği evreye de işaret eder. Yaklaşık altı yüzyıllık evrede Balkanların birçok şehri Türk-İslam medeniyeti dairesinde imar ve ihya edilir. Ne var ki söz konusu uzun tarihî süreçte sanat, kültür, mimari vb. alanlarda Balkanlarda Türk-İslam medeniyeti ekseninde meydana getirilen bu insanlık mirasının; muhtelif saiklerle yağmalanması ve tahribatı ise oldukça kısa sürmüş ve günümüzde de devam eden bir sorun haline gelmiştir. Balkanların sosyolojik gerçekleri ve bölge siyaseti bu noktada eldeki malzemeye bilimsel objektiflik ve insanlık mirası penceresinden yaklaşmak isteyen akademik çevreleri de etkisiz kılmaktadır. Bu çalışmada Balkanlarda Türk-İslam kültürünün izlerini sürmede, özellikle şehir tarihleri özelinde hangi referansların esas alınabileceği ve değerlendirilebileceği; bir örnekleme üzerinde gösterilmeye çalışılmıştır. Balkanlarda -maksatla- karanlıkta bırakılmak istenen söz konusu evrenin zengin kültürel birikimi; sanat, tasavvuf, edebiyat vb. alanlarda ortaya konulan ince ve zarif medeniyet izlerinin ne denli zengin olduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır.