Sıcaklık Stresi Oluşturulan Broylerlerde Yeme İlave Edilen Taraxacum officinale L. ve Hypericum scabrum L. Bitki Ekstraktlarının Bazı Biyokimyasal Parametreler Üzerine Etkileri

ÖZET:Bu araştırma ısı stresi altında yetiştirilen broyler rasyonlarına Taraxacum officinale L. ve Hypericum scabrum L. bitkilerinin etanol ekstraktlarının bazı biyokimyasal parametreler üzerine etkilerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Hayvan materyali olarak 96 adet Ross 308 broiler civciv kullanılmıştır. Broiler civcivler rastgele her grupta 16 civciv olacak şekilde 6 gruba ayrıldı. 1. Grup Kontrolstandart katkısız yem; 2. Grup TOE grubu karma yeme T. officinale L. ekstraktı % 0,1; 3. Grup HSE grubu H. scabrum L. ekstraktı % 0,1; 4. Grup Stres grubu (S) 38-39oC sıcaklık uygulanıp standart katkısız yem; 5. Grup Stres+TOE (STOE)38-39 oC sıcaklık stresi ile birlikte T. officinale L. ekstraktı % 0,1; 6. Grup Stres+HSE (SHSE)38-39 oC sıcaklık stresi ile birlikte H. scabrum L. ekstraktı % 0,1 oranında yeme ilave edildi. Araştırma 45 gün sürdürüldü. Broylerlerin 7 gün ortama adaptasyonu sağlandıktan sonra 8. günden itibaren TOE, HSE, STOE ve SHSE gruplarına bitki ekstraktı uygulandı. 15. günden 30. güne kadar ısı stresi 38-39o C olacak şekilde S, STOE ve SHSE gruplarına uygulandı. Kontrol grubuna göre stres grubunda plazma ALT, AST, GLU, MDA, kortizol ve karaciğer MDA düzeyleri artarken, plazma TP, kollesterol, TG, HDL-C, karaciğer SOD, katalaz ve GSH düzeyleri azaldı (p0.05). Yeme katılan TOE ve HSE bitki ekstraktlarının karaciğeri koruduğu, kan şekerini düşürdüğü ve oksidatif stresi önlediği, HSE bitki ekstraktının ise kollesterol üzerine olumlu etki gösterdiği tespit edildi. Sonuç olarak ısı stresinin olumsuz etkileri üzerine yeme katılan bitki ekstraktlarının olumlu etkisinin önemli olduğu kanaatine varıldı.