Şiî-Usûlî Gelenekte Haber-i Vâhidin Hüccet Değeri: Şerif Murtazâ

Sünnî usulcülere göre sahih olan haber-i vahid zan ifade etmekle birlikte, böyle bir haberle amel etmek naklî ve kat’î delillerin bir gereği olarak vaciptir. Şiî-Usûlî geleneğin temsilcilerinden Şerif Murtazâ ise haber-i vâhidle amel etmenin aklen caiz olduğunu, ancak bunun dinî açıdan vacip olmadığını iddia etmiştir. Ona göre Kur’an, mütevâtir haber ve masum imamın dâhil olduğu icmâ kesin bilgi kaynağı olduğundan bağlayıcıdır. Haber-i vâhid ise zann ifade etmektedir. Böyle bir haberle amel etmeyi gerektiren naklî kat’î bir delil ise bulunmamaktadır. Bu nedenle haber-i vâhid amelî konularda hüccet değildir. Şerif Murtazâ, Sünnî usulcülerin haber-i vâhidin hüccet olduğuna dair naklî kat’î delillerini eleştirmiş, usulcüler ise bu eleştirilere cevap vermişlerdir. Araştırmamız Şiî-Usûlî geleneğin haber-i vâhide yaklaşım evreninden Şerif Murtazâ örneğini ele almayı ve Sünnî usulcülerin görüşleriyle mukayese etmek suretiyle değerlendirmeyi hedeflemektedir. Şerif Murtazâ’nın âhâd haber konusundaki yaklaşımı özü itibarıyla masum imam teolojisine dayanmakta-dır. Araştırmada masum imam teolojisinin ve haber-i vâhidle amel etmeyi gerektiren kat’î bir delilin bulunmadığı iddiasının nas, icmâ, tevâtür ve makul açısından vakıaya aykırı tutarsız bir görüş olduğu tespit edilmiştir.