Yarı kurak koşullarda farklı sulama uygulamalarının ayçiçeğinin verim ve verim parametreleri üzerine etkisi

Bu çalışmada ayçiçeğinin farklı gelişme dönemlerinde yapılan sulama uygulamalarının verim ve verim parametrelerine olan etkileri araştırılmıştır. Araştırma Trakya Bölgesinde yer alan Tekirdağ ilinde 2019 yılında gerçekleştirilmiştir. Denemede 8 farklı sulama konusu oluşturulmuş ve sulamalar damla sulama yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucuna göre verim ve verim parametrelerinde I1 konusu (geç vejetatif dönem, çiçeklenme dönemi, tane oluşum döneminde sulama uygulaması yapılan konu) en olumlu sonuçları vermiştir. Buna karşın sulama yapılmayan I8 konusunda ise en düşük sonuçlar elde edilmiştir. Özellikle verim değerlendirildiğinde I1 konusundan 520.6 kg da-1 verim alınırken, I8 konusundan 319.6 kg da-1 verim elde edilmiştir. Sulanmayan I8 konusunda her dönem sulama yapılan I1 konusuna göre yaklaşık %40 verim azalması meydana gelmiştir. Yağ içeriği ve yağ verimi açısından konular değerlendirildiğinde, I1 konusundan %43.6 yağ içeriği ve 226.7 kg da-1 yağ verimi elde edilmiştir. I5 konusu her dönem sulama yapılan I1 konusuna yakın sonuçlar vermiş ve %43 yağ içeriği ve 199.3 kg da-1 yağ verimi elde edilmiştir. I8 konusu ise %39.1 yağ içeriği ve 124.9 kg da-1 yağ verimiyle en düşük değerlere sahip olmuştur. Sulama suyu kullanım randımanı (IWUE) değerleri 1.76 kg m-3 ile 4.30 kg m-3 aralığında, su kullanım randımanı (WUE) değerleri ise 0.96 kg m-3 ile 1.24 kg m-3 aralığında olduğu ve istatistiksel analiz sonucu konular arasında anlamlı farklılıklar olduğu belirlenmiştir. IWUE ve WUE değerleri üzerine yapılan istatistiksel analizlerde I6 konusunun öne çıktığı görülmüştür. Sulama suyunun yeterli olduğu koşulda I1 konusu önerilebilir. Su kaynağının kısıtlı olduğu koşullarda eğer iki sulama yapılabilirse I5 konusu (çiçeklenme ve tane oluşum dönemlerinde sulanan), tek sulama yapılabilecekse I6 konusu (çiçeklenme döneminde sulanan) önerilebilir. Sulama programlamasında yüksek verim ve yüksek yağ kalitesi için ayçiçeğinde çiçeklenme döneminde su eksikliğinden kaçınılmalıdır.