Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkelerde İktisadi Büyüme, Kamu Gelirleri ve Harcamalarının Çift Yönlü Nedenselliğine Dair Ampirik Bir Analiz 1

Bu çalışmanın temel amacı kamu gelirleri, hükümet harcamaları ile iktisadi büyüme değerleri arasındaki ilişkinin uzun dönemli bir analizle tespitidir. Söz konusu analizlerde; Wagner Yasası, Peacock-Wiseman Sıçrama Tezi ve maliye politikasına Klasik ve Keynesyen bakış da hesaba katılmıştır. Çalışmada değişkenlerin analizi için panel Granger nedensellik yönteminden yararlanılmış; gerek gelir ve harcamaların büyümeyle gerekse de kendi aralarındaki ve tersi yöndeki ilişkileri irdelenmiş ve farklı örnek ülkeler için farklı bağlantılara rastlanılmıştır. İktisadi aktivite açısından küreselleşme ile ön plana çıkmış gelişmekte olan ve gelişmiş 22 ülkenin ele alındığı analizlerde 1985-2017 yılları arası döneme ait veriler kullanılmıştır. Ampirik analizlerden elde edilen bulgulara göre, büyüme cephesi için; GSYİH bağımlı değişkenleriyle istatistiksel olarak daha kuvvetli etkileşim içerisinde olan bağımsız değişkenin kamu gelirleri olduğu, buna karşın, kimi ülkeler için giderlerin de belirleyici olabildiği tespit edilmiştir. Öte yandan, gelir ve harcamaların kendi arasındaki etkileşimi açısından ise dört ülkenin tek yönlü bir biçimde harcama-vergi ve bir ülkenin de çift yönlü olarak mali senkronizasyon (uyum) hipotezini desteklediği sonucuna ulaşılmıştır. Çalışma özelinde, özellikle kamu harcamalarının kamu gelirlerini; kamu gelirlerinin ve GSYİH değerlerinin de birbirlerini kuvvetli biçimde tetikleyebildiği savunulabilir.