Borsa İstanbul Firmalarında Yatırımların Nakit Akışlarına Duyarlılığının İncelenmesi 1

Dışsal finansman maliyetinin yüksek olması firmaların kendi kaynakları ile yarattıkları nakit akışlarına daha çok bağlı kalmalarına ve olması beklenenden daha düşük seviyede yatırım yapmalarına neden olur. İçsel ve dışsal finansmanın maliyetindeki bu farklılığı belirlemede faydalı bir yaklaşım, yatırımların nakit akışı duyarlılığını gözlemlemektir. Belirgin yatırım-nakit akışı duyarlılığı gösteren firmalar finansal kısıtlı olarak kabul edilir. Bu yaklaşım izlenerek, Borsa İstanbul'a kote olan finans dışı firmaların yatırım-nakit akışı duyarlılıkları 2002-2014 dönemi için incelenmiştir. Panel veri analizinin sonuçlarına göre küçük, genç ve temettü dağıtımı düşük olan firmalar yatırım-nakit akışı duyarlılığı gösterirken, sektörel kategorilere ve bir finansal kısıtlılık endeksine -KZ endeks- göre yapılan sınıflandırmaya ait bulgularda bu duyarlılığa ilişkin net bir bulguya ulaşılamamıştır. Düşük temettü dağıtımı yapan firmalar en belirgin yatırım-nakit akışı duyarlılığına sahiptir. Sınıflandırma yapılmaksızın firmaların tümü, 2002-2014 döneminde belli ölçüde yatırım-nakit akışı duyarlılığı göstermiştir. Kriz döneminde yatırımların diğer tüm alt dönemlere göre, nakit akışına en duyarlı olduğu gözlenmiştir. Diğer taraftan, finansman imkânının görece kolay olduğu varsayılan dönemlerde yatırım-nakit akışı duyarlılığı belirgin değildir. Bu bulgular, yatırım-nakit akışı duyarlılığının finansal kısıtlılıkla ilişkili olduğunu savunan görüş ile aynı doğrultudadır.