Het sociaal netwerk van beginnende leraren in relatie tot hun professioneel zelfverstaan: Een exploratief onderzoek

De uitstroom van beginnende leraren in de eerste vijf jaar van lesgeven is in het Vlaamse secundair onderwijs, net als internationaal, een niet te onderschatten probleem. Uit studies blijkt dat deze vroege uitval kan voorkomen worden door een sterk professioneel zelfverstaan en een ondersteunend sociaal netwerk. In dit onderzoek wordt de ontwikkeling van het sociaal netwerk van beginnende leraren gedurende hun eerste loopbaanjaar in relatie tot hun professioneel zelfverstaan bestudeerd. Tien beginnende leraren secundair onderwijs werden gedurende één schooljaar drie maal bevraagd aan de hand van semigestructureerde interviews. Tijdens de interviews werd gebruik gemaakt van kwalitatieve sociale netwerkanalyse. De resultaten suggereren dat (1) een ondersteunend sociaal netwerk belangrijk is voor beginnende leraren, (2) persoonlijke contacten zowel inhoudelijke als emotionele steun bieden, (3) collega’s van belang zijn voor inhoudelijke, emotionele en sociale steun, (4) de kwaliteit van de steun door mentoren en directie tijdens het schooljaar afneemt, en (5) het sociaal netwerk en professioneel zelfverstaan van beginnende leraren elkaar wederzijds beïnvloeden. Deze bevindingen tonen aan dat meer aandacht voor het sociaal netwerk en professioneel zelfverstaan van beginnende leraren aangewezen is. Bovendien kan het gebruik van sociale netwerkanalyse een meerwaarde voor onderzoek en een handig reflectiemiddel voor beginnende leraren zijn.