Van wie is de bouwgrond in Vlaanderen?

De Europese Commissie stelt als doel om tegen 2050 een 'net land take' van 0ha/dag te hebben (European Commission, 2012). Vlaanderen heeft de ambitie geformuleerd om dit doel al in 2040 te halen. Omdat in Vlaanderen het ruimtebeslag nog ongeveer 12 voetbalvelden per dag bedraagt (Loris & Vandaele, 2012), is een drastische ombuiging nodig. Om deze bouwshift te doen slagen, is het niet enkel nodig zuiniger om te gaan met beschikbare ruimte, maar evenzeer dient een deel van de beschikbare woonzones te worden geschrapt. Er is immers een overaanbod aan potentiële bouw¬gronden voor wonen. De Vlaamse Regering wenst daarbij het goede voorbeeld te geven en beoogt overheidsgronden met een woonbestemming van functie te veranderen (Demir, 2019; Vlaamse Regering, 2019). De vraag stelt zich echter of dat zal volstaan en of het bijgevolg ook niet nodig is om gronden in particulier bezit om te zetten van woonzone naar een open ruimte functie. Recent is onderzocht hoe de eigendoms-structuur van de bouwgronden in Vlaanderen in elkaar zit (Loris, Cockx, & Brems, 2022). Zodoende is er inzicht wiens gronden in meer of mindere mate zouden kunnen getroffen worden. Het omzetten van een bestemming naar niet-wonen gaat immers gepaard met een waardeverlies - een 'planschade' - die gecompenseerd zou moeten worden (Taskforce Bouwshift, 2021).