1917 tarihli Osmanlı Hukūk-ı Âile Kararnâmesi’ne yöneltilen eleştiriler

İslâm aile hukukuna dair hükümler modern anlamda ve kapsamlı bir şekilde 1917 tarihinde yürürlüğe giren Hukūk-ı Âile Kararnâmesi ile kanunlaştırılmıştır. Ancak Kararnâme birçok açıdan hem Müslüman ilim ve fikir adamları hem de gayr-i müslimler tarafından eleştirilmiştir. Bu çalışmada gerek Osmanlı gerekse Cumhuriyet döneminde Müslüman ilim ve fikir adamlarının Kararname’ye yönelttikleri eleştiriler incelenmiştir. Gayr-i müslimlerin ise sadece Kararnâme’nin geneline ilişkin eleştirilerine yer verilmiş, kendilerine özel hükümlere yönelik eleştirileri ele alınmamıştır. Yapılan eleştiriler ilk elden kaynaklara ulaşılarak tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu eleştiriler Kararnâme’nin hazırlanma ve kanunlaştırma sürecine, şerʻ-i şerîfe aykırılığına, halkın maslahatının gözetilmeden hazırlandığına, mahkemelere verdiği yetkilere ve içeriğindeki eksikliklere yönelik eleştiriler ana başlıkları altında incelenmeye çalışılmıştır. Eleştiri konusu olan meselelerin birçoğunun bugün de tartışılmaya devam eden meseleler olduğunu söylemek mümkündür.