Liberalizm-muhafazakârlık sarkacında “informel” bir demokrat: Turgut Özal’dan kalan

80’li yıllara damgasını vuran Yeni Sağ siyasetin Türkiye’de Turgut Özal’lı ANAP’ta yansıyan siyasi görünümü, milliyetçi, sosyal demokrat, muhafazakâr ve liberal renklerde yansımasını bulan, kimi zaman demokrat, kimi zaman otokrat, bazen liberal, bazen muhafazakâr görünüme bürünen ama her durumda siyasi pragmatizm üzerinden tanımlanabilecek bir popülizmdir. Turgut Özal’ın kişisel dindarlığı, ekonomik anlamda klasik liberalizme bağlılığı, sosyal konularla güvenlik ve dış politikada muhafazakârlık ve realizmin iç içe geçtiği politik bakışı, esas itibariyle “Yeni Sağ” bir çerçeve içine oturtulabilir. Başbakanlık döneminde “Kim yönetmeli?” sorusu üzerinden biçimlenen siyasi kariyerinin, Cumhurbaşkanlığı döneminde “Nasıl yönetmeli?” sorusuna kayması, Özal’ın eklektik ve pragmatik bir nitelik taşısa da, esas itibariyle liberal ve muhafazakâr renkler taşıyan popülizminin tekâmül seyrini yansıtır. Halkla özdeşim kuran, kendinde halkı, halkta kendini gören Özal’ın popülist reformizmi, Türkiye siyasi tarihinde kalıcı iz bırakan bir siyasi sürecin temsilidir. Bu çalışmada, Yeni Sağ siyasetin belirlediği konjonktür içinde, Özal’ın popülist-reformist siyaset çizgisinin bileşenlerini otokratlık-demokratlık ve liberalizm-muhafazakârlık eksenlerinde ele alacak ve onun “siyasi müteşabih” kişiliğinin kendisi ile ilgili yapılan “toptancı” değerlendirmeleri karşılıksız bırakan bir niteliğe sahip olduğunu ileri süreceğim.