Sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretimi öz yeterlik inançları üzerine yapılan çalışmaların incelenmesi

Yaşadığımız bilgi çağında gelişmiş ülkeler, toplumsal istek ve ihtiyaçlarını karşılayabilecek bireyler yetiştirmeye önem vermektedirler. Bu ihtiyaçlardan biri fen ve bilim alanında olumlu tutum ve ilgi besleyen bireyler yetiştirebilmektir. Bunun da temeli ilkokullarda verilen eğitimden geçmektedir. Bu bağlamda ilkokul öğretmenlerinin sahip olmaları gereken bazı nitelikler vardır. Bu niteliklerden biri fen öğretimi öz yeterlik inancıdır. Bu çalışmada amaç, sınıf öğretmeni adaylarının, fen öğretimi öz yeterlikleri üzerine yapılmış olan çalışmaların içerik analizini yapmaktır. Bu çalışma nitel bir çalışma olup analitik araştırmalar yaklaşımından doküman analizi tekniği kullanılmıştır. Dergi Park, British Library EThOS, Oxford Scholarship Online, KTU Library Catalog, Ebook Collection (EBSCOhost) gibi veri tabanlarında yapılan araştırmalar sonucu 30 kaynak tespit edilmiş ve gerekçe, amaç, yöntem, bulgular, sonuç ve öneriler bakımından dağılımları analiz edilmiştir. Buna göre, yapılan çalışmalarda genellikle adayların fen öğretimine yönelik öz yeterliklerini çeşitli değişkenler açısından değerlendirmek amaçlanmışken gerekçe olarak sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretiminde akademik olarak öz yeterlik inançlarının ölçülmesinin önemli olduğu üzerinde durulmuştur. Bu çalışmalarda metodolojik olarak en fazla nicel yaklaşım kullanıldığı görülmektedir. Çalışmaların bulgular ve sonuçlar kısmı incelendiğinde; Fen öğretimi öz yeterlik inancı üzerine yapılan çalışmalarda cinsiyet ve sınıf bağlamında genellikle anlamlı bir farklılık görülmezken birçok çalışmada, fen öğretimi derslerinin veya öğretmenlik uygulamalarının fen öğretimi öz yeterlik inancı üzerinde olumlu bir etkisi olduğu görülmüştür. Bu bağlamda, incelenen çalışmaların, sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretimi öz yeterlik düzeylerinin düşük olduğu ancak fen öğretimi derslerinin ve öğretmenlik uygulamalarının olumlu katkı sağladığı sonucuna ulaştıkları görülmüştür. Çalışmanın, bu alanda yapılacak diğer çalışmalara ışık tutacağı düşünülmektedir.