İklim değişikliği Fırat-Dicle Havzası’nda savaş sebebi olabilir mi?

İklim değişikliği, özellikle 2000’li yıllardaki artan sayıdaki doğal afetlerin de etkisiyle, uluslararası camianın daha çok dikkatini çekmeye başlamış ve çevre soruları içindeki en önemli konularından biri haline gelmiştir. İklim değişikliği genelde su kaynakları özelde de Orta Doğu su kaynakları üzerinde olumsuz etkileri olan bir unsurdur. Aynı şekilde, kıyıdaşları arasında halihazırda anlaşmazlıklar olan Fırat-Dicle nehir havzası üzerinde de iklim değişikliğinin olumsuz etkileri olacaktır. Bu anlamda, çalışmanın temel amacı, Fırat-Dicle nehir havzasının kıyıdaş ülkeleri olan Türkiye, Suriye ve Irak arasında havzada iklim temelli yaşanabilecek su miktarındaki azalma, yağış miktarındaki azalma ya da kuraklık gibi problemlerin getireceği güvenlik problemlerinin savaşa varan sonuçlara ulaşıp ulaşmayacağını analiz etmektir. Temel argüman, adı geçen bu üç kıyıdaş ülke arasında her ne kadar anlaşmazlık da olsa ya da iklim değişikliği etkisi ile bu anlaşmazlıkların daha da derinleşeceği öngörülse de, bu gerginliklerin savaşa yol açmayacağı daha açık ifadeyle tarafların savaşmayı tercih etmeyecekleri belki göze alamayacakları, savaş seçeneğinden önce diplomasi, işbirliği, iki yahut çok taraflı anlaşmalarla barışçıl bir şekilde çözüme kavuşturulabileceğini iddia etmektedir. Bu çalışma, yaşanabilecek gerginliklerin savaşa yol açmayacağı düşüncesinin altında iki temel faktörü göstermektedir. Bunlardan birincisi kıyıdaş ülkeler arasındaki güç asimetrisidir. İkinci faktör, savaşın su problemlerine çözüm getiremeyeceği durumudur.