İngiliz kuklası Punch ve Judy’nin bir temsili olarak Bernard Shaw’un modern kukla oyunu Shakes versus Shav (Shakes Shav’a Karşı)

Farklı ülkelerde farklı kültürel gösteri ve tekniklerle sahnelenen kukla sanatı, bu ülke milletlerinin çeşitli kültürel, sosyal, tarihî, politik ve ekonomik özelliklerini barındırır. İngiltere’de geleneksel kukla sanatı, Türk İbiş ve İhtiyar’ının prototipi olan Punch (Pulcinella) ve Judy ile geçmişini on altıncı yüzyıla dayandırsa bile modern dönemde de popülerliğini sürdürür. Modern İngiliz tiyatrosunun öncüsü Bernard Shaw (1856-1950), Shakes versus Shav (Shakespeare Shaw’a Karşı) (1949) adlı kukla oyununda, William Shakespeare ve George Bernard Shaw’u karşılaştıran hicivsel skeçleri noktalandırmayı ve Shaw ile Shakespeare arasında var olduğu düşünülen edebî rekabeti sonlandırmayı amaçlar. 1949’da yazılan oyun, Shaw’un edebî kimliğini oluşturan son oyunu olmasının yanında, en kısa oyunlarından biridir. Sahnelendiğinde yaklaşık on dakikalık bir zaman dilimini barındıran oyun, Shaw ve Shakespeare arasındaki komik bir sürtüşmeyi içerir. Oyun, geleneksel tiplemeler olan Punch ve Judy’nin eşdeğer entelektüel stereotipleri olarak, bu iki oyun yazarının, kimin daha iyi yazar olduğuna yönelik tartışmalarını kapsar. Oyun Shakespeare’in kimi eserlerinden alıntıları kapsarken, Shaw’un mizahi üslubunu barındıran nükteli kalemini de örnekler. İngiliz kukla sanatının kısa bir historyografyasını içeren bu çalışma kukla sanatının modern bir yazar tarafından yeniden canlandırılmasını konu edinir. İngiltere’deki geleneksel kukla sanatının modern bir oyun yazarı tarafından nasıl örneklendiği ve bu yazarın bu örneklemedeki üslupsal yaklaşımları bu çalışmanın özünü oluşturur. Çalışma İngiliz kukla sanatının tarihsel gelişimini kısaca özetlerken, genel olarak kuklanın çeşitli kültürlerde ortaya çıkışını da ele almakta ve geleneksellikten moderne geçişte kuklanın önemli bir sanat ögesi olarak işlev gördüğünü aktarmaktadır. Ayrıca, dünyaca ünlü iki oyun yazarının bu kukla oyunuyla canlandırılması da kültürel unsurların değişim ve dönüşümü ve de bununla birlikte geleneksel olanın yeni üretim biçimlerinde kullanılması yönüyle hem sanatların hem de sanatçıların karşılıklı bir etkileşim ve sosyal farkındalık temsili olarak değerlendirilmesi açısından değerlidir.