Ādābu’l-Bahs Devrimine Doğru Son Evrim: Burhānuddīn en-Nesefī’nin el-Fusūl’ü

Burhānuddīn en-Nesefī’nin el-Fuṣūl adlı eseri, İslam entelektüel tarihinde ḫilāf ilminingelişim süreci, tahsili ve tedrisi bakımından temel bir metindir. Ancak bu eserin asıl önemi,Şemsuddīn es-Semerḳandī’nin Risāle fī Ādābi’l-Baḥs̱ adlı eserinin zeminini oluşturmasındayatmaktadır. Es-Semerḳandī, hocası en-Nesefī’nin eserinden hareketle devrim niteliğindeyepyeni bir tartışma yöntemi geliştirmiş yeni bir tartışma disiplinini sistematize etmiş; butartışma teorisi daha sonra ādābu’l-baḥs̱ adıyla müstakil bir ilim dalına dönüşmüştür. Bumakalede, el-Fuṣūl ve Risāle fī Ādābi’l-Baḥs̱ arasındaki ilişki evrimsel açıdan mukayeseliolarak tahlile tabi tutulmaktadır. Makalenin sonunda da günümüzde halen yazma halde olanen-Nesefī’nin el-Fuṣūl adlı eserinin tenkidli tahkiki sunulmaktadır.