Türk El Sanatlarında Kullanılan Nazar Motifleri Ve Alevilerde Nazar İnancı

Türk kültürünün önemli öğelerinden biri de el sanatlarıdır. El sanatları insanların kendi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla buldukları, teknolojinin ilerlemesiyle geliştirdikleri ve ihtiyaç fazlasını satarak ek gelir elde ettikleri, çevredeki hammaddeleri, boş iş gücünü ve boş zamanlarını değerlendirmek için yaptıkları uğraşılardır. El sanatları çerçevesinde yapılan ürünlerde kullanılan desenler ve desenleri oluşturan motifler, Anadolu insanının duygu ve düşüncelerini yansıtmakta ve bu ürünlere sanat ve estetik değer katmaktadır. Bu motiflerden özellikle korunma ile ilgili olanları önemli bir kategoride incelenmektedir. İnsanlar nazardan korunmak amacıyla gözden çıkış yolu bulan olumsuz enerjiyi önlemek için gözü andıran motiflerden yararlanmaktadır. Alevilikte nazar değmesine karşı çeşitli inançlar bulunmaktadır ve Anadolu’da bulunan nazar inancı ile benzer özellik göstermektedir. Bu çalışmada, el sanatları çerçevesinde üretilen halı, kilim, çeşitli dokumalar, ağaç işleri, maden işleri (bakır, gümüş vb.), deri, toprak işleri gibi kullanım ve aksesuar amaçlı yapılan ürünler el sanatları hammaddelerine göre sınıflandırılarak nazarla ilgili muska ve nazarlık, göz, pıtrak, el, parmak, tarak, haç ve çengel gibi motifler çeşitli el sanatı ürünlerinde açıklanmıştır.