Kentsel Arkeolojik Alanların Korunma Sorunları: Konuralp Örneği

Kentler farklı tarihsel katmanlara ait bilginin, deneyimin, kültürün hatta sosyo-ekonomik dönemlerin birikiminden oluşmaktadır. Bu katmanlar somut veya somut olmayan kültürel miras değerlerin zeminde birlikteliği sayesinde tarihsel ve kültürel sürekliliği sağlamakta ve kentin hikâyesini anlatmaktadır. Aynı zamanda kentlere özgünlüğünü kazandıran bu katmanlar tarihsel süreç içinde kentleşme ile birlikte değişip dönüşmekte, geçmişin izleri silinmekte veya zarar görmektedir. Bu değişim ve dönüşümlere karşı stratejilerin geliştirilmesi amacıyla son dönemde ortaya çıkan kent arkeolojisi biliminin başlıca tartışma konusu, kentsel arkeolojik alanların sürdürülebilir bütünleşik korunmasıyla erişilebilir duruma getirilmesidir. Mevcut koruma yöntemleri çok katmanlı kentlerin sorunlarını çözmede yetersiz kaldığından, konu özelindeki en büyük zorluk özellikle arkeolojik katmanların bugünle entegre olabilmesi durumudur. Sosyo-ekonomik ve kültürel nedenlerle ortaya çıkan yeni gereksinimler ve buna bağlı gelişen kentleşme arkeolojik sit alanlarını ve tescilli mimarlık ürünlerini olumsuz yönde etkilemektedir. Bu etki faktörü alan üzerindeki koruma tartışmalarını önemli hale getirmektedir. Bu bağlamda, Düzce ili özelinde M.Ö. 3 yy’ a tarihlenen Prusias ad Hypium antik kentini, üzerinde barındırdığı Erken Cumhuriyet dönemi yerel sivil mimarlık örneklerini ve yakın döneme ait kentsel dokuyu bütünleştiren çok katmanlı yapısını göz önünde bulunduran bir anlayışla ele almak ve koruma sorunlarını tespit etmek hedeflenmektedir. İlgili arkeolojik sit alanının kentteki koruma ve planlama çalışmalarına katılması ve modern kentle bütünleştirilmesi için öneri birtakım yöntemler tartışılmış ve bu kapsamda Prusias ad Hypium antik kenti ve çevresi incelenerek koruma sorunları tespit edilerek öneriler sunulmuştur.