Cumhuriyet Dönemi sanayi kentinin biyografisi: Kırıkkale

Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş sürecinde ulusal kalkınma çabalarının, kırsal ve kentsel yerleşmelerin mekânsal ve işlevsel gelişim sürecinde etkili olduğu bilinmektedir. Bu süreçte, kırsal bağlamda Cumhuriyet Köyü olarak tanımlanan ideal köyler kurulurken kentsel bağlamda ise Kırıkkale, Gölcük, Karabük, İskenderun, Batman gibi askeri ve stratejik yatırımlar odaklı ilk sanayi kentlerinin kurulduğu görülmektedir. Bu araştırmanın amacı; milli silah imalatında uzmanlaşmış askeri ve stratejik sanayi kenti olarak kurulan Kırıkkale kentinin, mekânsal, işlevsel ve demografik gelişim sürecinin, ilk kuruluşundan günümüze dek uzanan süreçte analiz edilmesidir. Bu çerçevede, araştırmanın yöntem kurgusu üç aşamadan oluşan bir süreç tasarımına dayandırılmıştır. Birinci aşama, Kırıkkale kentinin sosyal–kültürel ve mekânsal tarihine ilişkin olarak yazılı kaynaklardan elde edilen verilerin ayrıntıda değerlendirilmesidir. İkinci aşama, Kırıkkale kentinin nüfus gelişme eğilimlerine ilişkin istatistiki verilerin incelenerek, göç olgusu bağlamında Kırıkkale kenti üzerindeki mekânsal ve işlevsel etkilerinin yorumlanmasıdır. Üçüncü aşama ise mekânsal ve işlevsel analizlerden elde edilen veriler esas alınarak üretilen şemalar eşliğinde Kırıkkale kentinin tarihsel gelişim sürecinin tanımlanmasıdır. Bu araştırmanın sanayi yatırım kararlarının kentleşme süreci üzerindeki mekânsal, işlevsel ve demografik etkilerinin tartışılmasına akademik bağlamda katkı koyacağı yanısıra kentleşme ve sanayileşme süreçleri arasındaki etkileşim bağlamında geleceğe dönük planlama kararları için Kırıkkale örneğinde analitik bir çerçeve sunacağı düşünülmektedir.