Bilgisayarlı tomografi çekimlerinde lens tiroid ve oral mukoza absorbe radyasyon doz düzeylerinin belirlenmesi: Fantom çalışması

Amaç: Baş ve boyun bilgisayarlı tomografi (BT) görüntülemesi, en sık kullanılan radyolojik incelemelerinden biridir. Birçok hastalığın tanısında önemli rol oynar. Lens ve tiroid bezi radyasyona karşı en duyarlı organlardandır. Bu çalışmanın amacı, BT görüntülemesi yapıl an hastaların, lens, oral mukoza ve tiroid dokusunun maruz kaldığı radyasyon dozunun belirlenmesidir. Yöntem: Çalışmada, insan eşdeğeri olan Alderson Rando fantomunun tiroid, oral mukoza, lens bölgelerine termolüminesans dozimetreleri (TLD) yerleştirilmiş ve fantomun baş-boyun bölgesinin BT görüntülemesi yapılmıştır. Toplam 18 adet TLD kullanılmıştır. Öncelikle dozimetrelerin kalibrasyon işlemleri yapılmıştır. Bu dozimetrelerden 6 tanesi fantomun tiroid bölgesine, 4 tanesi oral mukozaya, 4 tanesi de lens bölgesine yerleştirilmiştir. 4 tane dozimetre ise arkaplan (background) ölçümleri için kullanılmıştır. Bulgular: Lens merkezine yerleştirilen TLD’lerdeki radyasyon dozu 15,03 ile 23,71 mSv arasında (ortalama 19,83±3,93 mSv), oral mukozada 10,36 ile 19,47 mSv arasında (ortalama 15,15±2,96 mSv), tiroid bezinde ise 11,21 ile 16,73 mSv arasında (ortalama 13,97±3, 90 mSv) bulunmuştur. Sonuç: Uluslararası Radyolojik Koruma Komisyonu (ICRP)raporlarında tüm vücut ve lensler için müsaade edilen radyasyon dozu, radyasyon görevlilerinde 20 mSv/yıl’dır. Hastalar için kesin bir limit olmamakla beraber, doz düzeyinin minimum tutulması amaçlanır. Bu nedenle referans dozunun bilinmesi çekim planlaması için önemlidir.