Hatay’ın bağımsızlığı sürecinde Türkiye ve Türklere yönelik olumsuz propaganda faaliyetleri (1938-1939)

Çalışmanın amacı Hatay’ın bağımsızlığını kazanması sürecinde, Nisan 1938’den itibaren Hatay’daki seçim faaliyetlerinin başlamasıyla birlikte Türkiye ve Türkler aleyhinde yapılan olumsuz propaganda faaliyetlerini irdelemek olarak tanımlanır. 1936 yılında Hatay sorunun ortaya çıkmasıyla birlikte Türki...

Ausführliche Beschreibung

Gespeichert in:
Bibliographische Detailangaben
Veröffentlicht in:History studies : international journal of history 2019, Vol.11 (3), p.1093-1112
1. Verfasser: Şahin,Feyza Kurnaz
Format: Artikel
Sprache:tur
Schlagworte:
Online-Zugang:Volltext
Tags: Tag hinzufügen
Keine Tags, Fügen Sie den ersten Tag hinzu!
Beschreibung
Zusammenfassung:Çalışmanın amacı Hatay’ın bağımsızlığını kazanması sürecinde, Nisan 1938’den itibaren Hatay’daki seçim faaliyetlerinin başlamasıyla birlikte Türkiye ve Türkler aleyhinde yapılan olumsuz propaganda faaliyetlerini irdelemek olarak tanımlanır. 1936 yılında Hatay sorunun ortaya çıkmasıyla birlikte Türkiye’nin yürütmüş olduğu barışçı diplomasi meyvesini vermiş, Sandler raporu doğrultusunda Milletler Cemiyeti Nisan 1937’de Sancak’ın ayrı varlığını kabul etmiştir. Sancak için hazırlanan statü ve anayasa gereğince yasama meclisinin oluşturulması için seçimlerin yapılması kararlaştırılmıştır. Bu amaçla Nisan 1938’de Sancak’ta seçimlerin başlaması öngörülmüştür. Bu süreçte seçimlerin Türkler aleyhine sonuçlanması için Milletler Cemiyeti Seçim Komisyonu üyeleri ve Fransa propaganda faaliyetlerine başlamıştır. Seçim Komisyonu seçim yönetmeliğini Fransız görevlilerine danışarak hazırladığı gibi ayrıca halka bir beyanname neşrederek Türk olmayan unsurların baskıya maruz kaldığını belirtmiştir. Öte yandan Fransa seçimlerin kendi lehine sonuçlanması için Türkiye aleyhtarı propaganda faaliyetlerini hızlandırmıştır. Fransa, Suriye’de bulunan Hınçak ve Taşnak Ermenilerini keza Arap nüfusunu Hatay’a taşıyarak bunları seçmen olarak kaydetmiş, böylece bölgedeki Arap ve Ermeni nüfusunu artırmıştır. Seçimlerde Türklerden yana olan Alevi halkı baskı altına almış, Türk listelerine kaydolmak isteyen seçmenlere gözdağı vermek için listelere yazılanların katledileceğine ilişkin propaganda yayılmıştır. Bu şekilde Türklerin seçmen sayısı az gösterilmeye çalışılmıştır. Fransa’nın kışkırtmalarıyla Arap dünyasında Türkiye aleyhtarı propaganda faaliyetleri hız kazanmıştır. Fransa’nın propagandif tavrı bölgede bulunan etnik unsurlar arasında gerginliği tırmandırmıştır. Bölgede aktif propaganda yapan diğer bir ülke ise İtalya’dır. İskenderun’daki İtalyan konsolosu İtalya lehine propaganda faaliyetlerini artırarak Alevilere “Alevi Faşistliği” propagandası yapmıştır. Türkiye, Hatay’daki yabancıların muntazam bir şebeke kurarak bir program dâhilinde yaptıkları propagandaları önlemek ve aktif bir karşı propaganda faaliyetine koyulmak gerektiğini anlamıştır. Araştırmada 1938 Hatay seçimleri sırasında Fransa’nın ve bilahare İtalya’nın Türkler aleyhine yaptığı propaganda faaliyetleri arşiv kaynaklarına dayanarak irdelenmiştir. Araştırmanın temel kaynağını Genelkurmay ATASE Arşivi ve Cumhurbaşkanlığı Cumhuriyet Arşivindeki belgeler oluşturmuştur. İlaveten süreli yayınlar ve telif eserlerden de yararl
ISSN:1309-4688
DOI:10.9737/hist.2019.755