O SOCIJALNOJ ARHEOLOGIJI BRONČANODOBNOG UTVRĐENOG NASELJA I GROBOVA NA MONKODONJI

Središnja je tema članka socijalna diferencijacija u Istri u vrijeme ranoga i srednjega brončanog doba. U tumačenju ovog pitanja razmatraju se tri značajne teme proizašle iz istraživanja lokaliteta na Monkodonji. Prva tema: promatraju se strukturalne i arhitektonske različitosti unutar naselja. Druga tema obuhvaća pokušaj rekonstrukcije lokalnih područja prevlasti na širem prostoru Rovinja pa i cijele Istre s centralnim naseljem i pripadajućim sporednim naseobinskim stanicama. Takve zajednice zauzimaju relativno malu površinu od nekih 10 km i međusobno su odvojene nenaseljenim prostorom koji se koristio za gospodarske aktivnosti. Treća tema se bavi analizom elitnih ukopa, čiji se poseban status ne zrcali kroz ekskluzivne priloge, već kroz istaknutu poziciju i posebnu arhitekturu, neposredno na glavnom ulazu u naselje. Radi se o grobovima u kamenim škrinjama sa složenim ukopnim ritualom. Ova grobna mjesta korištena su kroz više generacija i sasvim su integrirana u građevinske cjeline, što ukazuje na njihovu posebnu ulogu u kultu predaka.