EMOCIJE U KONTEKSTU DIMENZIJA INDIVIDUALIZMA I KOLEKTIVIZMA

Međukulturna istraživanja utvrdila su da postoje razlike u emocionalnom doživljavanju ljudi iz različitih kultura. Većina tih razlika može se objasniti tzv. kulturnim sindromima, među kojima se najviše spominju individualizam i kolektivizam. Osim na kulturalnoj razini analize, dimenzije individualizma i kolektivizma mogu se analizirati i na razini individualnih razlika, odnosno moguće je proučavati značenje tih dimenzija unutar jedne kulture. Stoga je cilj ovog istraživanja bio utvrditi prirodu povezanosti između emocionalnoga doživljavanja, s jedne strane, i individualizma i kolektivizma kao osobne dispozicije, s druge strane. Istraživanje je provedeno na studentima Sveučilišta u Zagrebu (N=415), koji su ispunjavali skale namijenjene ispitivanju emocionalnoga doživljavanja te individualističkih i kolektivističkih dispozicija. Rezultati regresijskih analiza pokazali su da emocije smirenosti, suosjećanja, straha, neizvjesnosti, oduševljenja i ljubomore značajno prognoziraju dispoziciju individualizmu, dok prijateljstvo, ljubomora, ljutnja, strah i dosada značajno prognoziraju dispoziciju kolektivizmu. Smjer tih povezanosti poklapa se s već utvrđenim obrascem specifičnosti emocionalnoga doživljavanja u pojedinim kulturama koje se mogu opisati kao kolektivističke ili individualističke.