Detekcija i karakterizacija beta laktamaza proširenog spektra i plazmidnih AmpC beta-laktamaza u izolatima Escherichia coli s peradarskih farmi u Bosni i Hercegovini

Beta-laktamaze proširenog spektra djelovanja (ESBL) enzimi su koji izazivaju rezistenciju na peniciline, na prvu, drugu, treću i četvrtu generaciju cefalosporina i na aztreonam. Osim u ljudskim uzorcima, ESBL-pozitivni izolati pronađeni su i u hrani životinjskoga podrijetla. Cilj istraživanja bio je analizirati suspektne ESBL-producirajuće izolate dobivene na peradarskim farmama u Zeničko-dobojskom kantonu u Bosni i Hercegovini. Osjetljivost na antibiotike određena je diskdifuzijskom bujonskom mikrodilucijskom metodom. ESBL-producirajući izolati detektirani su metodom dvostrukoga diska i metodom kombiniranih diskova s klavulanskom kiselinom. Prenosivost rezistencije na cefotaksim određena je metodom konjugacije u bujonu. Za detekciju gena koji kodiraju ESBL, plazmidne AmpC beta-laktamaze i determinante rezistencije na kinolone primijenjena je lančana reakcija polimeraze (PCR, od engl. Polymerase Chain Reaction). Na 25 peradarskih farmi u Zeničko-dobojskom kantonu ukupno je prikupljeno 108 uzoraka fecesa (obrisci kloake). Od 108 brisova, njih 75 (69,4 %) bilo je pozitivno na E. coli, od čega je 27 rezistentno na cefotaksim. Izolati su pokazali otpornost na amoksicilin, cefazolin, cefotaksim i cefriakson te osjetljivost na imipenem, meropenem, ertapenem i amikacin. U dvadeset šest izolata E. coli primjenom fenotipskih testova potvrđena je produkcija ESBLs-a. Rezistencije na cefotaksim prenesena je s osamnaest izolata na E. coli recipijent soj. PCR-om su utvrđeni blaCTX-M geni, koji pripadaju grupi 1, u dvadeset jednog izolata, od kojih je pet bilo pozitivno na blaCTX-M-15. Četrnaest izolata imalo je pozitivan test na blaTEM gene. Najčešća inkompatibilna grupa plazmida bila je IncFIB, a IncFIA i Inc HI1 zastupljeni su u nekoliko izolata. Identificirane su dvije različite klonske skupine, i to ST: ST117 i ST155. Pojava ESBL-producirajućih E. coli izolata u domaćih životinja opasnost je za javno zdravlje jer mogu izazvati kolonizaciju crijeva i posljedične infekcije u ljudi.