Procjena citomorfologije, HPV statusa i HPV 16 genotipa u predikciji ishoda bolesti kod pacijentica s citološkim nalazom ASCUS i LSIL

Cilj: Istražiti međusobnu povezanost i prognostički značaj HPV statusa (humani papiloma-virus), HPV 16 genotipa i citomorfologije kod pacijentica s citološkim nalazom abnormalnih stanica pločastog epitela vrata maternice graničnog i blagog stupnja. Materijali i metode: U studiju su uključene pacijentice s inicijalnim citološkim nalazom vrata maternice atipičnih skvamoznih stanica neodređenog značenja (ASCUS, N = 160) i skvamozne intraepitelne lezije niskog stupnja (LSIL, N = 155). Analizirane su citomorfološke osobine koilocitoze, parakeratoze i makrocitoze. Sve pacijentice testirane su pomoću grupnog visokorizičnog HPV DNA testa (hybrid capture 2), a za pozitivne nalaze određen je genotip HPV-a pomoću molekularne metode INNO-LiPA HPV Genotyping v2. Pacijentice su praćene prosječno 26 mjeseci pomoću citologije, kolposkopije i patohistologije te je zabilježena regresija, stagnacija ili progresija bolesti. Rezultati: Najzastupljeniji HPV genotip je HPV 16. Nađen je kod 27,9 % ASCUS-a (N = 29) i u 16,5 % LSIL-a (N = 16), a njegova učestalost značajno je veća kod žena mlađih od 30 godina (P < 0,001). Makrocitoza se češće nalazi kod HR HPV negativnog ASCUS-a i LSIL-a (P < 0,05). Koilocitoza i parakeratoza nisu pokazale značajne razlike u odnosu na HR HPV status. U grupi LSIL odsutnost koilocitoze znatno je češća kod HPV 16 genotipa u odnosu na HPV ne-16 genotip (P = 0,002). Parakeratoza se češće nađe u HPV ne-16 grupi, ali razlika je statistički značajna samo kod LSIL-a (P = 0,005). Nepovoljan ishod bolesti zabilježen je u 25,3 % slučajeva ASCUS-a i 13,8 % LSIL-a. Progresija bolesti statistički je značajno povezana uz HR HPV pozitivitet (P < 0,001) i prisutnost HPV 16 genotipa (P < 0,001). Prisutnost koilocitoze, parakeratoze i makrocitoze u grupama ASCUS i LSIL nije povezana s nepovoljnim ishodom bolesti. Zaključak: U citološkim nalazima ASCUS i LSIL HPV 16 najčešće je nađeni genotip, a povezan je s češćom odsutnošću koilocitoze i parakeratoze. Nepovoljan ishod bolesti značajno je češći kod HR HPV i HPV 16 pozitivnih slučajeva, dok citomorfološke osobine koilocitoze, parakeratoze i makrocitoze nisu povezane s nepovoljnim ishodom bolesti. Ovi rezultati mogu pridonijeti optimiziranju praćenja i obrade pacijentica s inicijalnim citološkim nalazima ASCUS i LSIL te utjecati na moguće modifikacije usvojenih kliničkih i citoloških smjernica za lezije vrata maternice.