Prevencija iznenadne srčane smrti kod sportaša – iskustva u Hrvatskoj i inozemstvu

Redovita tjelesna aktivnost vrlo je značajna za zdravlje čovjeka, no intenzivna tjelesna aktivnost može povećati rizik od iznenadne srčane smrti u predisponiranih osoba. Ovaj problem posebno je značajan kod sportaša, koji imaju 2,8 puta veći rizik od iznenadne srčane smrti u usporedbi s populacijom koja se ne bavi sportom. Iznenadnu srčanu smrt mogu uzrokovati brojne genetičke i stečene bolesti koje je u velikoj mjeri moguće dijagnosticirati preventivnim pregledima sportaša. Iako su uzroci brojni, ventrikularna tahiaritmija najčešći je zajednički patološki mehanizam koji narušava funkciju srca, što potvrđuje važnost opremanja sportskih dvorana uređajima za vanjsku defibrilaciju. Većina sportaša nema nikakve simptome koji bi nas upozorili na skrivenu bolest srca, zbog čega mnoga stručna društva snažno podržavaju uvođenje preventivnih pregleda sportaša kao strategije za rano otkrivanje “tihih” srčanih bolesti, iako se ne slažu oko opsega tog pregleda. Uspješnost talijanskog programa preventivnih pregleda potvrđena je smanjenjem smrtnosti sportaša za čak 90 % nakon uvođenja redovitih preventivnih pregleda sportaša, koji su uključivali elektrokardiogram. Hrvatska već dugi niz godina ima infrastrukturu I stručno educiran kadar, u vidu specijalista medicine rada i sporta te specijalista sportske medicine, za uspješno provođenje preventivnih pregleda sportaša po uzoru na talijanski model. Stoga je cilj ovoga teksta podizanje svijesti o problemu iznenadne srčane smrti koji je u velikoj mjeri moguće spriječiti uspostavljanjem kvalitetnih zakonskih okvira te uvažavanjem stručnih smjernica Hrvatskog društva za sportsku medicinu.