An overview of Iranian ice repositories, an example of traditional indigenous architecture/Iran buz depolarina genel bir bakis, bir geleneksel yoresel mimarlik ornegi

Bu makale Iran yoresel mimarisindeki bazi antik buz depolarinin yerinin kesfedilmesi yonunde bir cabadir. Iran yoresel mimarisinin en temel ozelliklerinden biri sert cevresel etkenlerle bas etmek icin basit ama ustaca tekniklerin kullanilmasidir. Iran'in sicak ve kurak ikliminde dayaniksiz yiyecek maddelerinin korunmasi ve sicak havalarda buzun depolanmasi, yasamin surdurulebilmesi icin onemli bir konuydu. Atalarimiz bu konuyu yaratici bir cozumle ele almislardi; buz deposu ya da yoresel adiyla Yakcal, Iran'da hicbir etkin enerji kaynagi kullanmadan buz uretebilen ve koruyabilen antik bir buzdolabi turuydu. Islem basitti; soguk kis aksamlarinda saglanan su genellikle derin kanallarda donmaya birakilir, bir sonraki uzun sicak yaz gunlerine kadar muhafaza edilmek uzere bir buz deposuna aktarilirdi. Yoresel iklimle bas etme ihtiyaci, cok kisitli kaynaklari olan bu insanlari yasamlarini tehdit eden bir konuda boyle mimari bir cozum bulmaya itmisti ki bu da "buz yapan yapi" ya da bilinen adiyla "Buz Evi"ydi. Bir baska deyisle kitlik, Iranlilari yaratici cozumler bulmaya zorlamisti. Yuzyillar boyunca insanlar bu dev yapilarin yardimiyla buz uretip, muhafaza edip kullanabildiler. Bu makalede bu tur bir buz deposunun cesitli turleri arastirilmakta ve sunulmaktadir. Ayni zamanda bu yapilarin avantajlari ve dezavantajlari gosterilmeye ve yoresel mimari ornekleri olarak gunumuz bilgi ve kosullarinda onemlerinin belirlenmesine calisilmaktadir.