TüRKİYEDE YAPAY GÜBRE İSTEMİ

ÖZETYapay gübreler, tarımda verimliliği arttırabi/menin en önemli koşullarından.bırisidir. Yapay gubre kullanımımn planlanabi/mesi için gerekli araçlardan en 6nem!isi sistemi etkileyen faktörlerin bilinmesi ve bu faktörlerin etkilerinin yön ve derecelerininsaptanmasıdır. Bu çalışmanın bulgularına göre Türkiye'de yapay gübreistemini etkileyen en önemli faktörler gübre fiyatı, tarımsal gelir ııe teknolojikdeğişmed[r~ Fiyatta gözlenecek % 10 luk bir artış kısa dönemde gübre istemini% 14 kadar azaltırken, gelirdeki % lO'luk artış %8 kadar yükselecektir. Fiyat vegelirin uzun dönem elastikiyetleri ise sırasıyla -1.48 ve 0.77 olarak bu/~lmuItur.Yapılan öngörülerde 1982 yılmda istem miktarı 9-10 mi/yon ton ve 1985 yılı istemmiktarı da 12.5-14 milyon ton olarak hesaplanmıştır. Ocak 198D'de gübre fiyat-:larına. yapılan ortalama %625 lik zammm istem üzerindeki etkilerinin giderilebilmesiiçin. tarımsal gelirin kısa donemde %208, uzun dönemde de % 268 kadar arttırılması gerekmektedir.SUMMARYTHE DEMAND FOR CHEMICAL FERTILIZERS IN TURKEYAgriculture can contribute to economic development in these three ways;by transfering the labor to other sectors; creating a market for industrialproducts;and iproving export potentials of the country. In order for the agriculture to improvethe export potentials of the country, agricutural production must be sufficientenough to provide a surplus after meetİİ1g the domestİc needs. Productivity must beimproved to increase theagricultural production. Undoubtably, chemical fertilizerstake the most important plaçe among the inputs that can help-improve theproucdivity. The most important point to keep in mind in making plans aboutthe use of cheırucal fetilizers is the knowladge about the factors that determine thedemand for chemical fertilizers, and the directian and the scale of the effecets ofthese factors. In this study; these factors have been examined, near-future demandhas been determined and probable consequences of political decisions