KARAKTERISTIKE I EKOLOŠKO – PROIZVODNI POTENCIJAL ZEMLJIŠTA NA SERPENTINITIMA U PJ ,,DONJA VELIKA USORA

Ultrabazične stijene (serpentiniti i peridotiti) zauzimaju značajnu površinu u dijelu unutrašnjih Dinaridai imaju svoje specifičnosti koje se reflektuju na karakter zemljišnog pokrivača. Istraživanja su vršena uprivrednoj jedinici (PJ) “Donja Velika Usora“, “Teslićko” šumskoprivredno područje. Teren je izraženog nagibakarakterističan za ultramafite i sastoji se od oštrih grebena i strmih padina sa velikim brojem slivova.Područje ima tipičnu umjereno kontinentalnu klimu, uz manjak vode tokom ljetnih mjeseci. Rasprostranjenesu šume kitnjaka i običnog graba, bazifilne šume borova, te šume bukve i jele. Otvoreno je ukupnošest pedoloških profila, na različitim ekspozicijama pri čemu je izvršeno proučavanje spoljašnje iunutrašnje morfologije, uz izdvajanje osnovnih genetičkih horizonata. Prema Škorić et al. (1985), izdvojenasu tri tipa: ranker, eutrično smeđe i ilimerizovano zemljište. Ekološko proizvodna vrijednost izdvojenihtipova je uglavnom uslovljena karakterom matičnog supstrata, ali se ne smije zanemariti uticaj klime ireljefa. Ranker pruža kserotermofilne uslove za razvoj vegetacije usljed male dubine, visoke skeletnostii vodopropustljivosti. Eutrično smeđe zemljište je inače visoko produktivno, ali je taj potencijal znatnoumanjen na serpentinitima usljed visoke skeletnosti i lakše teksture. Luvisol pruža najpovoljnije uslove zarazvoj šumskih zajednica. Ovo je veoma duboko, strukturirano i teksturno diferencirano zemljište. Sadržajskeleta se povećava sa dubinom što povoljno utiče na vodno-vazdušni režim jer nema zastoja vode u glinovitijimpartijama profila i omogućava prodiranje korijena biljaka u najdublje slojeve. Cilj rada je analizaosobina zemljišta na serpentinitima i definisanje njihovog ekološko-proizvodnog potencijala kao osnove zaodrživo upravljanje šumskim ekosistemima “Teslićkog” šumskoprivrednog područja.