مفهوم اطلاعات و ارتباطات و میانکنش بین آنها

درباره مفهوم اطلاعات و ارتباطات تاکنون تعریفی دقیق و رسمی ارائه نشده است. متخصصان حوزه‌های مختلف اغلب کوشیده‌اند جلوه‌ها و ویژگیهای این پدیده‌ها را تا آنجا که به حوزه‌های تخصصی آنها مربوط می‌شود، تعیین کنند. از این رو صاحب‌نظران این پدیده‌ها را در قلمروهای ریاضیات، زبان‌شناسی، اقتصاد، روان‌شناسی، ارتباطات و ... مطالعه و تحلیل کرده و ویژگیهای متفاوتی برای آنها برشمرده‌اند. بسیاری، اطلاعات را گاه به پدیده‌های نسبتاً آشنای دیگری تشبیه کرده‌اند که بارزترین آنها تشبیه اطلاعات به «ماده» و «انرژی» است. به همین دلیل «اطلاعات» را به جای اصطلاح «انرژی» دانسته‌اند. اطلاعات با مفاهیم دیگری نیز سنجیده می‌شود؛ از جمله اطلاعات و آنتروپی در مکانیک، اطلاعات و احتمال، اطلاعات و بی‌نظمی،‌ و اطلاعات و تصمیم‌گیری. پس از مفاهیم کلیدی و لغوی، با توجه به واژه‌نامه‌های انگلیسی و ریشه لغوی «اطلاع» در زبان فرانسه و لاتین، به تحول واژه اطلاع یا خبر اشاره می‌شود. «نظریه اطلاع» در سال 1949 میلادی برای استفاده در مسائل «ارتباط دور» شکل گرفت. از جهت ریاضیات دو مؤلف آمریکایی «گلودشانون» و وارن ویور»، موضوع اطلاع را اندازه‌گیری و سنجش برشمردند. از این رو، «اطلاع» در نظریه علمی، یک مقیاس ریاضی است که برای اندازه‌گیری مقدار تازگی پیام نزد گیرندگان از آن استفاده می‌شود. این دو دانشمند آمریکایی، با توجه به نظریه ریاضی، واحد "Bit" را واحد اطلاع‌رسانی معرفی کردند. استعمال واژه «ارتباط» به صورت جمع یعنی «ارتباطات» بیشتر به جنبه مطالعه ابزار و لوازم و فن این پدیده اشاره دارد و جنبه مفرد آن بیشتربه سیر و جریان این رشته مربوط می‌شود. در انتها، چند تعریف تازه از دیدگاه‌های جامعه‌شناسی تعریف و در نهایت انواع ارتباط و اهمیت ارتباطات بررسی می‌شود.