Bulanık Bozulma ve Öğrenme Etkileri Altında Tek Makine Erken/Geç Tamamlanma Probleminin Bulanık Şans Kısıtlı Programlama Tekniği ile İncelenmesi

Bu çalışmada tek makine ortamında bulanık bozulma ve öğrenme etkileri altında ağırlıklı erken/geç tamamlanma maliyetlerinin en aza indirilmesi amaçlanmaktadır. Probleme konu olan teslim tarihleri, işlem süreleri, öğrenme etkisi katsayıları ve bozulma etkisi katsayıları belirsizlik altındadır ve belirsizliği modelleyebilmek için üçgen bulanık sayılardan faydalanılmıştır. Belirsizlik parametrelere ait değerlerin rassal olarak ifade edilmesi değildir; iyi bilinmeyen, kesin olarak ifade edilemeyen değerlerin kapalı bir aralık içerisinde tanımlanmasıdır. Öyle ki, daha önce yapılmamış bir işe ait işlem süresinin ne kadar olacağının belirlenmesi bulanık sayılardan faydalanılarak, gerçekleşmesi beklenen işlem süresinin karar verici için uygunluğu modellenebilir. Böylelikle, parametrelerdeki belirsizlik belirgin bir hale getirilerek modellenebilir. Öğrenme etkisi bir işin sürekli olarak yapılan tekrarları neticesinde, iş yapan birimin işi her seferde kazandığı tecrübe ile daha kısa sürede yapmasını ifade etmektedir. Yapılan iş tekrarı artıkça işlem iş tekrarlarındaki işlem süresi giderek azalacaktır. Bozulma etkisi ise iş parçasının işlem için kuyrukta beklerken veya işlenirken, çevre koşulları ya da sistem karakteristikleri gereği işlem süresinin giderek artmasıdır. Bu çalışmada işlem süreleri, teslim tarihleri, bozulma etkisi ve öğrenme etkisi bulanık sayılar ile ifade edilmiştir. Bulanık sayılar ile ifade edilen bir parametreye ait bir değerin gerçekleşme olayının şans değeri ise güvenilirlik fonksiyonu ile kurgulanmış ve güvenirlik temelli şans kısıtlı algoritma tekniği ile model oluşturulmuştur. Son olarak tam sayılı bulanık doğrusal olmayan matematiksel model sunulmuş ve örnek veri seti ile problem çözülmüştür.