İslâm hukukunda ruhsat verilmeyen haram fiillere teorik bakış
Allah Teâlâ, şer‘î hükümleri belli gâye ve hikmetler çerçevesinde vaz‘ etmiş, emir ve yasaklarını kulların maslahatını gözeterek düzenlemiştir. İslâm hukukunda kolaylaştırma ve meşakkati kaldırma ilkesinin hâkim olması da bunun bir göstergesidir. Şer‘î hükümlerin tamamında, kulun çaresiz kaldığı, ir...
Gespeichert in:
Veröffentlicht in: | Diyanet ilmi dergi 2022-06, Vol.58 (2), p.657-694 |
---|---|
1. Verfasser: | |
Format: | Artikel |
Sprache: | ara ; tur |
Schlagworte: | |
Online-Zugang: | Volltext |
Tags: |
Tag hinzufügen
Keine Tags, Fügen Sie den ersten Tag hinzu!
|
Zusammenfassung: | Allah Teâlâ, şer‘î hükümleri belli gâye ve hikmetler
çerçevesinde vaz‘ etmiş, emir ve yasaklarını kulların maslahatını
gözeterek düzenlemiştir. İslâm hukukunda kolaylaştırma
ve meşakkati kaldırma ilkesinin hâkim olması da bunun bir
göstergesidir. Şer‘î hükümlerin tamamında, kulun çaresiz
kaldığı, irâde ve kastı aşan durumlar göz önünde bulundurulmuş;
bu nedenle haramların çoğuna zarûret ve mülci ikrah
hâllerinde izin verilmiştir. Ancak az sayıdaki bazı haramlar
hakkında kolaylaştırma ilkesinin işletilmediği görülür. Bu
çalışmanın amacı, hiçbir durumda izin verilmeyen haramları
usûl cihetinden tahlil ederek bu fiillerin haramlık hükmünün
değişmemesindeki sebepleri tespit etmektir. Bu amaçla, öncelikle
hiçbir durumda câiz olmayan haram fiiller teşhis edilmiş,
ardından bu fiillerin zarûret ve mülci ikrah durumlarında
-mükellefin ölüm tehlikesi ile karşı karşıya kaldığı durumlarda
bile- câiz olmayışına etki eden özellikleri araştırılıp ortaya
konulmuştur. Son olarak bu fiillere hiçbir durumda izin verilmemesinin
usûlî gerekçesi tespit edilmiştir. Çalışmada, fıkıh,
usûl-i fıkıh ve usûlü’d-dîn açısından olduğu kadar, ceza ve
hukuk felsefesi açısından da önemli bazı sonuçlara ulaşılmıştır. |
---|---|
ISSN: | 1300-8498 1300-8498 |
DOI: | 10.61304/did.1090366 |