TÜRK HUKUKUNDA TAHKİME ELVERİŞLİLİK KAVRAMI VE TAŞINMAZ AYNINA İLİŞKİN UYUŞMAZLIKLARIN TAHKİMDE GÖRÜLMESİ

İnsanlık tarihinin bilinen en eski yargılama yollarından birisi tahkimdir. Eskiden beri olan bu yargılama sistemi modern hukukta da önemini korumaktadır. Tahkim taraflar arasında doğmuş veya doğabilecek uyuşmazlıkların devlet yargısı dışında hakem kurulu adında taraflarca seçilen özel kişi veya kişilerce çözülmesidir. Tahkim sonucunda alınan karar kesin hükümdür. Bu sebeple tahkime gidilebilmesi için geçerli bir tahkim sözleşmesi gereklidir. Geçerli bir tahkim sözleşmesi olabilmesi için belli başlı unsurların sözleşmede bulunması gerekmektedir. Tahkim sözleşmesinin geçerliliği için gerekli unsurlardan birisi de tahkime elverişli bir konunun bulunmasıdır. Her hukuk sistemi tahkime elverişlilik kavramını farklı değerlendirmiştir. Türk hukuku ise taraf iradesine dayanmayan ve taşınmaz aynına ilişkin uyuşmazlıkların tahkime elverişli olmadığını kabul etmiştir. Bu çalışmamızda öncelikle tahkimin ne anlama geldiği ve tahkim sözleşmesinin unsurları ele alınmaktadır. Ardından Türk Hukukundaki tahkime elverişlilik kavramı açıklanmaktadır. Bu açıklamalardan sonra gelişmiş ülkelerdeki tahkime elverişlilik kavramı incelenmektedir. Son olarak, taşınmaz aynına ilişkin uyuşmazlıkların tahkimde görülmesinin Türk Hukuku açısından sonuçları ve taşınmaz aynına ilişkin uyuşmazlıkların tahkimde görülebilmesi gerektiğinin nedenleri üzerinde durulmaktadır. Arbitration is one of the oldest known ways of trial in human history. This judicial system, which has been in existence for a long time, is still important in modern law. Arbitration is the resolution of disputes that may arise between the parties or may arise by a special person or persons selected by the parties in the name of arbitration board, except for the state judiciary. The decision taken as a result of the arbitration is final. A valid arbitration agreement is required for arbitration. In order to be a valid arbitration agreement, certain elements must be included in the agreement. One of the necessary elements for the validity of the arbitration agreement is the existence of an arbitrable matter. Each legal system has evaluated the concept of arbitrability appropriately. Turkish law, on the other hand, accepted that the disputes related to the same immovable property which are not based on the will of the parties are not suitable for arbitration. In this study, first of all, the meaning of arbitration and the elements of the arbitration agreement are discussed. Then, the concept of arbitrability in Turkish Law is