Türkiye’de Öğretimsel Liderlik Araştırmaları: Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi

Mevcut araştırmanın amacı Türkiye’de yürütülen öğretimsel liderlik konulu lisansüstü tezlerdeki eğilimi ortaya koymaktır. Bu bağlamda, YÖK Ulusal Tez Merkezi’ndeki açık erişimli lisansüstü tezler araştırmanın evrenini oluşturmaktadır. “Öğretimsel lider” ve “öğretimsel liderlik” anahtar kelimeleri ile yapılan tarama sonucunda toplam 99 teze ulaşılmış; bununla birlikte araştırma ölçütlerini karşılayan 62 tez analize dahil edilmiştir. Alanyazında mevcut benzer çalışmalardan yararlanılarak bir tez inceleme formu oluşturulmuş ve kategorik çözümleme yöntemi ile veri analizi yürütülmüştür. Tezler türü (yüksek lisans veya doktora), yürütüldüğü yıl, yöntem, örneklem, örneklemin görev yaptığı okul düzeyi, kullanılan ölçme aracı, yürütüldüğü üniversite ve öğretimsel liderliğin ilişkilendirildiği değişken(ler) bağlamında incelenmiştir. Her bir kategoriye yönelik frekans ve yüzdelik değerler hesaplanmıştır. Elde edilen bulgular şu şekilde özetlenebilir. Öğretimsel liderlik konulu lisansüstü tezler çoğunlukla yüksek lisans düzeyinde ve nicel desendedir. Lisansüstü tezlerin yaklaşık üçte ikisinde veri öğretmenlerden toplanmıştır ve dörtte birinde örneklem grubu ilköğretim okullarında görev yapmaktadır. Son 10 yılda öğretimsel liderlik konulu tezlerde nicel bir artış gözlenmiştir. İncelenen tezlerin yaklaşık dörtte üçünde Şişman (1997) tarafından geliştirilen ölçme aracı kullanılmış ve öğretimsel liderlik en sık öğretmenlerin örgütsel bağlılığı ile ilişkilendirilmiştir. Son olarak, öğretimsel liderlik ile ilgili en fazla tezin Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’nde tamamlandığı belirlenmiştir. Elde edilen bulgulardan yola çıkarak bazı öneriler getirilmiştir. This study aims to reveal the trend in postgraduate theses on instructional leadership in Turkey. To this end, open access postgraduate theses in YÖK National Thesis Center constitute the universe of the research. The search with the keywords "instructional leader" and "instructional leadership" yielded 99 theses. However, analysis was carried out on 62 theses that satisfied the criteria set in the study. A thesis review form was created based on similar studies in the literature and data analysis was carried out using the categorical analysis method. The type of theses (master's or doctorate), the year they were conducted, the method, the sample, the school level of the sample, the measurement tool used, the university they were conducted in, and the variable(s) associated with the instructional leadership were inve