Celiakia – powrót do lat siedemdziesiątych. Jedenastomiesięczna dziewczynka z obrazem kryzy celiakalnej – opis przypadku

Celiakia jest chorobą autoimmunologiczną, spotykaną nie tylko w populacji dziecięcej, lecz także wśród osób dorosłych. Częstość jej występowania wykazuje stale trend wzrostowy. U podłoża celiakii leżą procesy autoim‑ munologiczne, zapoczątkowane przez kontakt glutenu zawartego w diecie z błoną śluzową jelit. Obraz kliniczny tej choroby cechuje ogromne zróżnicowanie, dlatego też powinna pozostawać w kręgu zainteresowań lekarzy różnych specjalności. Niejednokrotnie jej objawy dotyczą różnych układów poza przewodem pokarmowym, co powinno skłaniać do wykonywania badań przesiewowych w kierunku celiakii u coraz szerszej grupy pacjen‑ tów. Wśród badań diagnostycznych coraz większą popularnością cieszą się badania genetyczne w kierunku HLA-DQ2/-DQ8. Najnowsze kryteria diagnostyczne opracowane w 2012 roku w niektórych okolicznościach zalecają wręcz rozpoczęcie procesu diagnostycznego od wykonania badań genetycznych. Podstawą leczenia cho‑ roby trzewnej jest dieta bezglutenowa, która opiera się na eliminacji pokarmów z udziałem pszenicy, żyta, jęczmie‑ nia i owsa. Obecność glutenu w licznych produktach spożywczych jest ogromnym wyzwaniem dla rodziców i pacjentów. Tylko dieta stosowana przez całe życie umożliwia chorym dobre funkcjonowanie irozwój. W niniejszej pracy omówiono przypadek 11-miesięcznej dziewczynki ze świeżo rozpoznaną chorobą trzewną, przebiegającą z ciężką biegunką, obrzękami obwodowymi, odwodnieniem i poważnymi zaburzeniami elektrolitowymi, stanowiący rzadką w dzisiejszych czasach manifestację kliniczną celiakii. Taki przebieg choroby stosunkowo często spotykano w latach 70. XX wieku, co było związane ze zbyt wczesnym wprowadzeniem glutenu do diety niemowląt.