Bir Tasarım Aracı Olarak Nostalji: Kabataş İskelesi Üzerine Deneme

Modern dönemle beraber ortaya çıkan nostalji kavramı içerik olarak sürekli değişim geçirmiştir. Temelde bir özlem duygusu olan kavramın tasarımla ilişkisi genellikle pazarlama ve tüketim üzerinden kurulmuştur. Oysa nostaljinin eleştirel olması ve yaratıcı sürece katkı sağlayabileceği göz önünde bulundurularak tasarım aracı olarak görülmesi şimdi ve geleceğin maddi koşulları üzerine tartışma alanı yaratır. Nostalji kavramı ve tasarım ilişkisi yoğunluklu olarak Svetlana Boym’un “Nostaljinin Geleceği” kitabı ve Greig Crysler’in “Zamanın okları: Geçmişin mekanları” metni üzerinden tartışmaya açılmıştır. Ortaya çıkan tartışma alanları bu çalışmada Kabataş meydan düzenlemesi ve transfer merkezi projesi üzerinden derinleştirilmiştir. Mekan içerisinde nostalji arayışı; mekan dizilimlerinin nasıl bir deneyim alanı sağladığı ve bu deneyimin nasıl değişime uğradığı ile tespit edilmeye çalışılmıştır. 2016 yılında kapatılan iskele binası ilk olarak “Martı Projesi” ile sonra da Osmanlı stili tasarım ile gündeme gelmiştir. Zaman üzerinden doğrudan tasarım kriterleri belirlemeye çalışan projeye karşı nostaljinin eleştirel ve yaratıcı katkısı çalışmanın sonunda ortaya çıkarılmıştır.